هموروئید (بواسیر) به رگهای متورم مقعد یا پایین راست روده گفته میشود. بواسیر باعث خونریزی از مقعد، خارش و گاهی درد میشود.
عمل جراحی درمان بواسیر یا هموروئیدکتومی چیست؟
عمل جراحی درمان بواسیر که به آن هموروئیدکتومی (hemorrhoidectomy) میگویند، برای بواسیر داخلی و خارجی انجام میشود. این عمل جراحی معمولا اولین قدم درمانی نیست اما هنگامی که همه روشهای دیگر ناموفق باشند هموروئیدکتومی درماین موثر و مطمئن است که فرد را از زندگی با این مشکل راحت میکند.
در چه شرایطی عمل جراحی هموروئیدکتومی لازم است؟
اگر بواسیر شدید باشد باعث خارش، خونریزی و درد میشود. ممکن است تورم آن ادامه یافته و به مرور بزرگ شود.
بیرون زدگی بواسیر داخلی ممنک است باعث بی اختیاری مدفوع در حد خفیف، ترشحات مخاطی و تحریک پوست شود. هنگامی که خون رسانی به هموروئید داخلی قطع میشود، ضایعه دچار قانقاریا میشود.
بواسیر وضعیتی شایع است و تقریبا سه نفر از هر چهار فرد بزرگسال زمانی در زندگی خود دچار بواسیر میشود. بیشتر افراد با روشهای غیر تهاجمی میتوانند علائم خود را مدیریت کنند. هنگامی که این روشها موثر نباشند جراحی توصیه میشود.
روشهای درمان کم تهاجمی و غیر تهاجمی بواسیر چیست؟
هموروئیدکتومی برای موارد شدید بواسیر یا زمانی که درمانهای کم تهاجمی تاثیرگذار نبوده اند در نظر گرفته میشود. درمانهای غیر تهاجمی به صورت زیر هستند:
- اصلاح سبک زندگی: ورزش کردن به صورت منظم و وارد نیاوردن فشار زیاد بر مقعد به خصوص هنگام توالت، به جلوگیری از تحریک هموروئید کمک میکند.
- رژیم غذایی: با افزایش مقدار مایعات و کاهش مصرف چربی ها میتوانید به بهبود بواسیر کمک کنید. همچنین با خوردن میوه و سبزیجات بیشتر و مصرف غلات کامل به جای غلات تصفیه شده و بی سبوس ، محتوای فیبر دریافتی خود را افزایش دهید.
- پماد و کرم موضعی: برای برطرف کردن علائمی مثل ورم، خارش و درد میتوانید از کرم، پد یا سایر داروهای بدون نیاز به نسخه پزشک استفاده کنید. به دنبال محصولاتی باشید که حاوی لیدوکائین یا نارون کوهی (witch hazel) باشند. پزشک پماد هیدروکورتیزون نیز ممکن است تجویز نماید.
- نشستن در وان یا لگن آب گرم: چند بار در روز به مدت 10 تا 15 دقیقه در لگن حاوی آب گرم بنشینید.
- داروهای خوراکی: برای آرام کردن درد و التهاب میتوانید مسکن هاتی بدون نسخه (داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن مصرف کنید).
- ملین: داروها و گیاهان دارویی ملین به نرم شدن مدفوع کمک کرده و از وارد آمدن فشار بر مقعد در حین اجابت مزاج جلوگیری مینمایند.
یادتان باشد هر محصولی که خریداری میکنید، باید دستورالعمل آن را نیز از روی جعبه یا بروشور محصول یا از پزشک یا داروساز جویا شوید.
درمانهای پزشکی غیر جراحی بواسیر
علاوه بر درمانهای خانگی که در بالا گفته شد، درمانهای غیر جراحی برای بواسیر وجود دارد که ممکن است برای شما مناسب باشد:
- تزریق یا اسکلروتراپی: در این روش یک محلول شیمیایی به هموروئید تزریق میشود تا آن را کوچک کند.
- انعقاد: در این تکنیک با نور فروسرخ (مادون قرمز) یا لیزر و یا حرارت تلاش میشود بواسیر داخلی جمع شود.
- بستن کش: در این روش پزشک یک بند کشی در قاعده ضایعه بواسیر داخلی می بندد. این باعث قطع خون رسانی شده و در نتیجه احتمالا ضایعه خشک شده و کنده میشود. معمولا یک هفته طول میکشد تا این اتفاق بیفتد.
- ترومبکتومی بواسیر خارجی: هنگامی که لخته خون در ضایعه بواسیر خارجی شکل میگیرد، پزشک میتواند در مطب آن را تحت بی حسی موضعی بردارد.
هموروئیدکتومی در چه کسانی مناسب است؟
بیشتر کسانی که بواسیر یا هموروئید دارند نیازی به جراحی هموروئیدکتومی ندارند. اما در کسانی که این درمان لازم است، نتیجه بسیار موفقیت آمیز می باشد.
این عمل جراحی همانند هر عمل دیگری به دلیل بیهوشی و برشهایی که ایجاد میشود خطراتی ممکن است داشته باشد. به همین دلیل اولین درمانهایی که معمولا صورت میگیرند، غیر جراحی هستند.
شرایط لازم برای هموروئیدکتومی عبارتند از:
- عدم تاثیر گذاری درمانهای کم تهاجمی
- شدید بودن بواسیر و ایجاد ناراحتی زیاد
- بند آمدن بواسیر داخلی
- ورم کردن بواسیرخارجی به علت تشکیل لخته خون
- داشتن همزمان بواسیر داخلی و خارجی
- نیاز به عمل جراحی به دلیل مشکل دیگر در محدوده راست روده و مقعد
سایر نکاتی که پیش از تصمیم به عمل جراحی باید در نظر گرفته شود عبارتند از:
- سن
- وضعیت سلامتی
- وضعیت بدن در واکنش به جراحی
- عمل جراحی هموروئیدکتومی چگونه است؟
هموروئیدکتومی در بیمارستان انجام میشود. معمولا یک عمل سرپایی است اما در بعضی موارد لازم است شب را در بیمارستان بمانید.
آمادگی پیش از عمل جراحی هموروئیدکتومی
معمولا شش یا هشت ساعت پیش از جراحی نباید چیزی بخورید
روز اول پس از جراحی نمیتوانید خودتان رانندگی کنید
برای جلوگیری از عفونت آنتی بیوتیک در سرم به شما تزریق میشود
در حین عمل تحت بیهوشی (و گاهی بی حسی همراه با آرام بخش) خواهید بود
- شکل- هموروئیدکتومی
نحوه انجام هموروئیدکتومی با روش بسته- پس از این که بیهوش شدید و به خواب رفتید، جراح یک شلنگ باریک به نام اسکوپ را از طریق مقعد وارد میکند تا نگاه دقیق تری به ضایعه داشته باشد. این شلنگ حاوی دوربین و لامپ کوچکی است.
- بافت بواسیر با چاقوی جراحی (اسکالپل) یا لیزر بریده میشود
- زخم با بخیه های قابل جذب بسته میشود
- پس از این که کار جراح تمام شد، به اتاق ریکاوری منتقل میشوید تا علائم حیاتی تان تحت نظر باشد. پس از مدتی که به هوش آمدید به بخش منتقل میشوید.
- خیلی زود با برطرف شدن تاثیر بیهوشی میتوانید چیزی بخورید.
- ظرف چند ساعت میتوانید از تخت بلند شوید و راه بروید. پس از این که کاملا هوشیار شدید مرخص میشوید.
-
- شکل- هموروئیدکتومی باز
در برخی موارد مثلا زمانی که احتمال عفونت زیاد است یا محدوده ای که باید عمل شود خیلی بزرگ است، محل برش بخیه و بسته نمیشود. به این روش، هموروئیدکتومی باز گفته میشود.
- شکل- هموروئیدوپکسی
روش دیگری به نام هموروئیدوپکسی (hemorrhoidopexy) نیز وجود دارد که در آن جراح با استفاده از استاپلر، جریان خون را مسدود میکند، بافت اضافی را برمیدارد و بواسیر را به جای بهتری منتقل میکند. این روش با خطر بیشتر عود هموروئید و بیرون زدگی راست روده همراه است.
دوره نقاهت پس از عمل جراحی هموروئیدکتومی
دوره بهبودی پس از این عمل برای هر کسی ممکن است متفاوت باشد اما به طور کلی باید ظرف یک یا دو هفته بتوانید به زندگی عادی برگردید. در این دو هفته ممکن است عوارض زیر را تجربه کنید:- کبودی
- تحریک زخم
- خونریزی جزئی
- ترشح
- درد
-
مراقبتهای پس از عمل جراحی هموروئیدکتومی- مایعات کافی بنوشید
- دارو ها را به موقع مصرف کنید
- در وان یا تشت آب گرم بنشینید
- با سرما دهی (کمپرس سرد ) ورم و درد را کاهش دهید
- ملین مصرف کنید تا دچار یبوست نشوید
-
برای کشیدن بخیه کی باید مراجعه کنم؟
غالبا بخیه ها قابل جذب هستند و ظرف یک هفته جذب میشوند. اگر چنین نباشد، دکتر به شما میگوید کی برای کشیدن بخیه مراجعه کنید.
عوارض و خطراتی که ممکن است عمل جراحی هموروئیدکتومی به دنبال داشته باشد چیست؟
این درمان بواسیر، روشی تهاجمی محسوب میشود و گاهی اوقات ممکن است دردناک باشد اما موثر است و برای همیشه بواسیر را درمان میکند.
عوارض این جراحی نادر است و معمولا جدی نیست. به طور کلی عوارض زیر ممکن است تجربه شوند:- کندی بهبودی زخم
- ایجاد پارگیهای کوچک که ممکن است درد ایجاد کند که تا چند ماه طول میکشد
- تنگی مقعد به دلیل تشکیل بافت اسکار (جوشگاه)
- صدمه دیدن عضلات منقبض شونده مقعد (این امر میتواند به بی اختیاری مدفوع منجر شود)
- احتباس ادراری
- عفونت پس از هموروئیدکتومی شایع نیست اما باید حواستان به آن باشد. در صورتی که علائم زیر را دارید به پزشک مراجعه کنید:
- تب یا لرز
- حالت تهوع، استفراغ
- افزایش درد
- قرمزی محل عمل
- ورم
- ترشحات یا خونریزی شدید
- سختی دفع ادرار
- یبوست که بیش از سه روز طول کشیده و علیرغم مصرف مسهل برطرف نشده
-
دکتر بهزاد رحمانی متخصص جراحی عمومی
دیدگاه خود را بنویسید