غده تیموس یا تایموس (Thymus) ، اندامی در سینه در زیر استخوان جناغ است که بخشی از دستگاه لنفاوی در سیستم ایمنی بدن به شمار می آید. غده تیموس نوعی گلبول سفید به نام لنفوسیت تولید میکند که به بدن در مقابله با عفونت، کمک میکند.

دو نوع سرطان تیموس وجود دارد: تایموما (thymoma ) و تایمیک کارسینوما (thymic carcinoma) که هر دو نادر هستند. سرطان زمانی ایجاد میشود که سلولهای سرطانی در سطح بیرونی غده تیموس، تشکیل میشوند.

تایمیک کارسینوما که به آن کارسینوم تیمیک نیز میگویند، تهاجمی تر از تایموما بوده و درمان آن سخت تر است. تایمیک کارسینوما به عنوان تایمومای نوع C نیز شناخته میشود.

افرادی که دچار تایموما میشوند ممکن است بیماری خود ایمنی مانند آرتروز روماتیسمی، آپلازی خالص گلبول قرمز اکتسابی (acquired pure red cell aplasia) یا میاستنی گراویس (myasthenia gravis) نیز داشته باشند.

 

علائم سرطان تیموس چیست؟ 

بر اساس جامعه سرطان امریکا، تقریبا 4 نفر از هر ده فرد مبتلا به این بیماری، در زمان تشخیص سرطان علائمی نداشته است. در بسیاری از مواقع  این سرطان در معاینه یا آزمایشی که برای مشکل دیگری انجام شده بود، شناسایی میشود.

هنگامی که علائم سرطان تیموس بروز میکند، معمولا شامل سرفه های مداوم، تنگی نفس، درد سینه، مشکل بلع، کاهش اشتها یا کاهش وزن می باشد. چون این علائم اختصاصی نیستند تشخیص بیماری به تاخیر می افتد.

چگونه سرطان تیموس تشخیص داده میشود؟ 

معاینه بدن برای بررسی هر یافته مشکوک مانند برجستگی یا توده انجام میشود. آزمایشهای دیگر برای تشخیص به صورت زیر است:

عکس پرتوی ایکس از سینه

پت اسکن، سی تی اسکن یا ام آر آی

نمونه برداری (بیوپسی) و بررسی سلولهای تیموس در زیر میکروسکوپ

با سیستم مرحله بندی سرطان، مرحله سرطان مشخص میشود. در این سیستم اندازه، گستردگی و مشخصه های دیگر سرطان در نظر گرفته میشود. سرطان تیموس مرحله 1 تهاجمی نیست در حالی که در مرحله 4 سرطان به اندامهیا دور مانند کبد یا کلیه گسترش یافته است.

درمان این سرطان به گستردگی بیماری که با مرحله آن مشخص میشود، بستگی دارد.

 

درمان سرطان تیموس 

چند روش درمان برای سرطان تیموس وجود دارد که بسته به مرحله سرطان تعیین میشود.

عمل جراحی روش حتمی برای برداشتن سرطان است و زمانی که امکان برداشتن تومور، غده تیموس یا بافتهای سرطانی دیگر باشد، انجام میشود.

اگر سرطان خیلی بزرگ باشد یا تا فواصل دور گسترش یافته باشد و نمیتوان آن را به طور کامل برداشت، ممکن است ابتدا پرتو درمانی برای کوچک کردن تومور انجام شود و سپس جراحی صورت بگیرد. همچنین ممکن است پزشک تصمیم بگیرد هر چقدر از تومور را که میتواند بردارد و سپس روش درمانی دیگری در پیش بگیرد.

شیمی درمانی یا پرتو درمانی ممکن است پیش یا پس از جراحی انجام شود.

در پرتو درمانی، از اشعه ایکس با انرژی بالا برای از بین بردن سلولهای سرطانی (با تخریب دی ان ای آنها) استفاده میشود.

در شیمی درمانی داروهایی برای نابود کردن سلولهای سرطانی مصرف میشود.

داروهای شیمی درمانی معمولا به صورت تزریقی (در داخل رگ) داده میشوند تا در سرتاسر بدن کارگر باشند و سرطانی را که ممکن است به بخشهای دیگر نیز رسیده باشد هدف قرار دهند.

هورمون درمانی یکی دیگر از روشهای درمان سرطان تیموس است. برخی از هورمونها باعث رشد سرطان میشوند و اگر مشخص شود سرطان شما گیرنده های هورمون دارد (جایی برای اتصال به هورمونها)، داروهایی برای مهار عملکرد هورمونها بر سلولهای سرطانی، داده میشود.

 

پس از درمان سرطان تیموس 

چشم انداز بلند مدت درمان سرطان تیموس بستگی به چند عامل از جمله سن بیمار و وضعیت سلامت او، برداشتن تمامی تومور در عمل جراحی، نوع سرطان و مرحله بیماری دارد.

پس از پایان درمان، پیگیریهای بعدی باید برای نظارت بر هر گونه عوارض جانبی درمان و اطمینان یافتن از عدم برگشت سرطان انجام شود.

خطر برگشت سرطان وجود دارد و به همین علت بیماران دچار اضطراب زیادی می شوند. برای کنترل اضطراب و استرس و مدیریت روانی خود، با متخصص سلامت روان صحبت کنید و از گروههای حمایتی مانند انجمنها و خیریه های سرطان، کمک بگیرید.

دکتر بهزاد رحمانی