تایموما نوعی تومور است که در غده تیموس (تایموس) رشد میکند. تومورهای تایمیک به تومورهایی میگویند که در غده تیموس ایجاد میشوند. تایموما را بر اساس گسترش آن توصیف میکنند. بیشتر موارد تایموما پتانسیل رفتار سرطانی دارند و به نواحی فراتر از تیموس گسترش می یابند اما برخی نیز خوش خیم بوده و غیر تهاجمی هستند. تایموما بیشتر در دهه چهل و پنجاه زندگی بروز میکند.

تایموما نوع نادری از تومور غده تیموس است. تیموس در کودکی بزرگ میشود و در بلوغ به حداکثر اندازه خود (حدود 40 گرم) میرسد و سپس رو به کوچک شدن میرود. در حالت طبیعی سلولهای لنفوئید (سلولهای ایمنی یا لنفوسیتها) و سلولهای پوشاننده (اپی تلیال) در کنار هم، تیموس را تشکیل میدهند. تایموما نوعی تومور است که از سلولهای پوشاننده یا اپی تلیال نشات میگیرد. اصطلاح نئوپلاسمهای تایمیک به تومورهای غده تیموس اعم از تایموما و تایمیک کارسینوما گفته میشود و اصطلاح تایموما به تومورهای غده تیموس که به کندی رشد میکنند و معمولا از تیموس فراتر نمیروند گفته میشود. تایمیک کارسینوما آن دسته از تومورهای غده تیموس هستند که به صورت تهجمی رشد کرده و ممکن است متاستاز بدهند (به نواحی دیگر بدن گسترش یابند). کمتر از یک نفر از هر 1.5 میلیون نفر دچار تایموما میشود. تایمیک کارسینوما بسیار نادر است و تنها 0.06% از تمامی تومورهای غده تیموس را به خود اختصاص میدهد.

 

چه عواملی منجر به ایجاد تایموما میشود؟

علت دقیق تایموما مشخص نیست. تایموما در مردان و زنان به یک اندازه شایع است و بیشتر در دهه های چهل و پنجاه زندگی دیده میشود. هیچ عاملی که بتوان گفت زمینه را برای تایموما ایجاد میکند، شناخته نشده است.

 

علائم و نشانه های تایموما چیست؟

حدود نیمی از موارد تایموما، بدون علامت هستند یعنی هیچ نشانه ای ایجاد نمیکنند. پزشک ممکن است زمانی متوجه تایموما شود که به دلیل دیگری عکسبرداری انجام داده اید. در مواردی که تومور علائمی ایجاد میکند، گاهی علت آن اندازه تومور و فشاری است که به اندامهای مجاور وارد می آورد و علائمی مانند درد سینه، نفس های کوتاه، سرفه ایجاد میکند. علائم دیگری که کمتر شایع است عبارتند از تب، تعریق شبانه و کاهش وزن.

برخی موارد ممکن است به لایه پوشاننده ریه ها یا قلب و یا حتی بافتهای خارج از سینه نیز گسترش یابند. کمتر از 7% از موارد به بیرون از حفره سینه گسترش می یابد. تایمیک کارسینوما نوع تهاجمی تر تومور تیموس است و بیشتر امکان گسترش آن به اطراف و بخشهای دور بدن و بروز علائم وجود دارد.

 

 

تشخیص و درمان تایموما چگونه است؟

جراح معمولا با عمل جراحی این بیماری را درمان میکند. تشخیص تایموما با عکس سینه انجام میشود. در عکس سینه توده ای دیده میشود اما تشخیص قطعی تنها با برداشتن توده و بررسی آن در زیر میکروسکوپ و یا نمونه برداری از آن انجام میشود. پس از بررسی بافتها در زیر میکروسکوپ بر اساس ویژگیهای آن در یکی از دسته های نوع A، B یا C جای میگیرد. تایمومای نوع C تایمیک کارسینوما است که بسیار نادر است.

عمل جراحی درمان اصلی تایموما است. موفقیت جراحی بستگی به ویژگیهای تومور و محل قرار گیری آن دارد. تومورهایی که کامل برداشته میشوند موفقیت بالاتری حاصل میکنند. اگر همه تومور را نتوان برداشت یا تومور پس از جراحی باقی مانده باشد، با پرتو درمانی، شیمی درمانی یا داروهای هدفمند تلاش میشود درمان موفقتر باشد.

 

سرانجام ابتلا به تایموما چیست؟

آینده بیماری مبتلا به تایموما بستگی به مرحله تومور و توانایی برداشتن همه تومور در عمل جراحی دارد. تایمیک کارسینوما تهاجمی تر است و موفقیت درمان آن کمتر از تایموما است. تایموما آهسته تر رشد میکند و برای کسانی که تومور مرحله یک یا دو تشخیص داده شده اند، موفقیت و آینده آن عالی است. به راحتی نمیتوان براورد کرد آمار بقای بیمار از سرطان بر اساس مرحله آن، چگونه است چون تعداد کمی بیمار مبتلا به این تومور در دنیا وجود دارد اما در مطالعه ای که در آلمان صورت گرفت، تمامی بیمارانی که تایموما داشتند عمل جراحی موفقی داشتند و تومور آنها به طور کامل برداشته شد و تنها 3% از آنها عود سرطان را تجربه کردند. حتی 83% از بیماران تایمومای مرحله 3 تا ده سال پس از تشخیص، زنده ماندند. نرخ بقای ده ساله بیماران تایمومای مرحله 4 تقریبا 47% است. روی هم رفته اکثریت بیماران تایموما حداقل 5 سال زنده می مانند در حالی که کمتر از نیمی از بیماران تایمیک کارسینوما مدت طولانی عمر میکنند.

 

آیا امکان پیشگیری از تایموما وجود دارد؟

از آنجایی که علت آن شناخته شده نیست و هیچ عامل زمینه سازی برای آن مشخص نشده است، پیشگیری از آن هم امکان پذیر نیست.