فیستولوتومی (fistulotomy ) به عمل جراحی درمان فیستول مقعد گفته میشود. فیستول مقعد به وضعیتی گفته میشود که در آن ارتباط و اتصال ناهنجار بین دو عضو یا رگ خونی شکل میگیر در حالی که این عضوها یا رگهای خونی نباید چنین ارتباطی می داشتند. فیستول مقعد به تونلی گفته میشود که از مجرای داخلی مقعد به سطح پوست اطراف مقعد ایجاد میشود و عامل آن غالبا تشکیل یک آبسه در مجرای مقعد است که چرک آن از طریق این تونل به بیرون تخلیه میشود.

فیستول مقعد میتواند شامل موارد زیر باشد:

فیستول آنورکتال که بین مجرای مقعد و پوست اطراف سوراخ مقعد ایجاد میشود

فیستول رکتوواژینال که در آن سوراخی بین واژن و راست روده (رکتوم) ایجاد میشود

فیستول کلو واژینال مسیر ارتباطی است که بین واژن و روده بزرگ (کلون) ایجاد میشود

 

عمل فیستولومی چگونه انجام میشود؟

در فیستولومی فیستول باز شده و چرک تخلیه میشود تا این ناحیه التیام پیدا کند.

عمل فیستولومی یک جراحی سرپایی محسوب میشود و نیازی نیست شب را در بیمارستان بمانید. اگر فیستول عمیق یا بزرگ نباشد، فیستولوتومی ممکن است تحت بی حسی در مطب انجام شود. در این شرایط معمولا عمل یک ساعت طول میکشد. در مواردی که فیستول بزرگتر یا عمیق تر است، ممکن است با بیهوشی در بیمارستان جراحی صورت بگیرد.

در فیستولوتومی برشی در محل فیستول ایجاد میشود تا روی آن باز شود و محدوده عفونی حاوی چرک برداشته شود.

در بسیاری از موارد در این جراحی بخیه استفاده میشود اما گاهی نیز بخیه زده نمیشود تا زخم باز بماند و التیام یابد و گاهی نیز زخم با پانسمان بسته میشود.

 

عمل جراحی فیستولوتومی چه عوارضی ممکن است داشته باشد؟

عوارض مربوط به بیهوشی مانند حالت تهوع، سرگیجه و سردرد

درد پس از جراحی

تب

احتمال از دست دادن کنترل روده (بی اختیاری مدفوع)

خونریزی

عود فیستول

 

شرایط من پس از عمل جراحی فیستولوتومی چگونه خواهد بود؟

جراح معمولا دستورالعمل پس از جراحی را به شما میدهد. معمولا شرایط پس از عمل به صورت زیر است:

باید ناحیه مقعد را تمیز نگه دارید

پانسمان را به صورت منظم باید عوض کنید. در برخی موارد که فیستول باز می ماند، ممکن است لازم باشد با گاز استریل پانسمان شود و این پانسمان مرتبا عوض شود تا عفونت ایجاد نشود.

ممکن است پزشک توصیه کند در تشت یا وان حاوی آب گرم بنشینید.

برای برطرف شدن درد مسکن برایتان تجویز میشود. همچنین برای جلوگیری از یبوست داروهای نرم کننده مدفوع و مکمل فیبر تجویز میشود.

برای جلوگیری از عفونت ممکن است آنتی بیوتیک تجویز شود.

به شما گفته میشود چند روز بعد برای معاینه به پزشک مراجعه کنید.

 

موفقیت عمل جراحی فیستولوتومی چقدر است؟

فیستول یک وضعیت آزار دهنده و جدی است که حتما باید درمان شود وگرنه عوارض بلند مدت ایجاد میکند.

میزان موفقیت فیستولوتومی بر اساس چند عامل متفاوت است. با این حال به گفته جامعه جراحان کلورکتال آمریکا، موفقیت این جراحی 92 تا 97 درصد است. درمان فیستول با جراحی موثر است اما باید نکات پس از عمل جراحی را به درستی رعایت کنید تا مشکلی پیش نیاید

 

دکتر بهزاد رحمانی