اسپیرومتری آزمایش استانداردی است که برای ارزیابی عملکرد ریه به کار گرفته می شود. در این آزمایش جریان ورودی هوا به ریه ها و جریان خروجی از ریه‌ ها را اندازه گیری می شود. 

حهت انجام تست ریه یا اسپیرومتری با شماره همراه 09120758267   تماس حاصل نمایید

برای گرفتن اسپیرومتری باید در دستگاه کوچکی به نام اسپیرومتر تنفس کنید. این دستگاه پزشکی، مقدار هوایی را که ریه ها می فرستید و از آنها خارج می کنید و سرعت تنفس را ثبت می کند.

آزمایش اسپیرومتری برای تشخیص مشکلات زیر استفاده می شود: 

بیماری انسداد مزمن ریه

آسم

بیماری محدود کننده ریه مانند فیبروز ریوی 

بیماری های دیگری که بر عملکرد ریه تاثیر می گذارند

این آزمایش به پزشک امکان می‌دهد بر اختلالات و مشکلات مزمن ریه نظارت کند تا ببیند درمان‌هایی که در پیش گرفته است چه تاثیری در بهبود عملکرد ریه داشته ‌اند. 

اسپیرومتری معمولاً

یکی از مجموعه آزمایشهای بررسی عملکرد ریه است و آزمایش های دیگری هم در کنار آن انجام می شود. 

 

اسپیرومتری چگونه انجام میشود

برای انجام اسپیرومتری که غالباً ۱۵ دقیقه طول می کشد، به مطب دکتر یا کلینیک مجهزی مراجعه می کنید. بر روی یک صندلی می نشینید. دکتر گیره ای روی بینی شما می گذارد تا سوراخهای بینی تان بسته شود و همه هوایی که قرار است استنشاق کنید از دهان وارد شود. سپس ماسک تنفسی روی دهان قرار داده میشود. دکتر به شما می گوید نفس عمیق بکشید و چند ثانیه نگه دارید. سپس با نهایت شدتی که می توانید هوا را بیرون بدهید.

 

این آزمایش را حداقل سه بار باید انجام بدهید تا دکتر از نتایج مطمئن باشد. اگر بین نتایج به دست آمده، تفاوت زیاد باشد ممکن است دوباره از شما خواسته شود چند مرتبه دیگر این کار را تکرار کنید. در نهایت بیشترین مقدار از سه نتیجه نزدیک به هم، به عنوان نتیجه نهایی ثبت می‌شود. 

اگر شواهدی از وجود مشکل ریه دیده شود، ممکن است داروی استنشاقی مانند برونکودیلاتور داده شود که پس از اولین ست آزمایش‌، ریه ها باز شوند. سپس ۱۵ دقیقه صبر می کنید و دوباره آزمایش‌ها را تکرار می کنید. دکتر نتیجه دو مجموعه آزمایش قبل و بعد از دارو را با هم مقایسه می کند تا ببیند آیا اسپری استنشاقی به افزایش جریان هوا در ریه ها کمک کرده است یا نه. 

هنگامی که اسپیرومتری برای نظارت بر یک مشکل تنفسی استفاده می‌شود معمولاً سالی یک بار یا هر دو سال یک بار توصیه می‌شود تا تغییرات تنفسی تحت کنترل باشد. کسانی که مشکلات تنفسی شدید دارند یا مشکل تنفسی آنها تحت کنترل در نیامده است، باید دفعات بیشتری اسپیرومتری انجام بدهند.

 

عوارض جانبی اسپیرومتری 

در حین آزمایش اسپیرومتری یا پس از آن عوارض خاصی اتفاق نمی افتد. فقط ممکن است کمی سرگیجه بگیرید یا بلافاصله پس از آزمایش کمی نفس نفس بزنید. در موارد بسیار نادر ممکن است این آزمایش مشکلات تنفسی شدید را تحریک کند.

انجام اسپیرومتری کمی فشار به بدن وارد میکند بنابراین اگر اخیرا مشکل قلبی داشته اید یا مشکل قلبی دارید ممکن است این آزمایش برایتان مناسب نباشد پس حتما قبل از آن، موضوع را به پزشک بگویید.

 

مقدار نرمال اسپیرومتری چقدر است؟

نتیجه نرمال آزمایش اسپیرومتری در افراد مختلف تفاوتهایی دارد. بر اساس سن، قد، نژاد و جنسیت مقدار نرمال آن برای هر فرد، مشخص میشود. پزشک مقدار نرمال مناسب شما را بر این اساس مشخص میکند و سپس آزمایش را انجام میدهد. پس از آن نمره شما را با مقدار نرمال مورد انتظار مقایسه میکند. اگر نتیجه آزمایش 80 درصد مقدار پیش بینی شده یا بالاتر از آن باشد، یعنی وضعیت نرمال است.

مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها، برای محاسبه ساده مقدار نرمال آزمایش اسپیرومتری برای هر نفر، برنامه ای در سایت قرار داده است که میتوانید بر اساس آن، متوجه شوید چه مقداری برای شما نرمال است.

در اسپیرومتری دو فاکتور کلیدی اندازه گیری میشود: ظرفیت حیاتی با فشار (expiratory forced vital capacity (FVC) ) و حجم بازدم با فشار در یک ثانیه (forced expiratory volume in one second (FEV1)). دکتر نسبت حجم خروجی یا بازدم با فشار در یک ثانیه به ظرفیت حیاتی با فشار را میسنجد. اگر مسیرهای هوایی انسداد داشته باشند، مقدار هوایی که میتوانید به سرعت از ریه خارج کنید، کاهش می یابد. این به معنی کمتر بودن حجم خروجی با فشار و نسبت آن به ظرفیت حیاتی با فشار، است.

 

اندازه گیری ظرفیت حیاتی با فشار

یکی از اندازه گیری های اصلی اسپیرومتری، ظرفیت حیاتی با فشار یا اف وی سی است . ظرفیت حیاتی با فشار به بیشترین مقدار هوایی گفته میشود که پس از یک دم تا حد امکان عمیق، میتوانید با فشار از دهان بیرون بدهید. اگر این مقدار کمتر از حد نرمال باشد ، یعنی چیزی باعث محدودیت تنفس تان شده است.

توجه داشته باشید نتیجه آزمایش در کودکان و بزرگسالان متفاوت است.

برای کودکان بین 5 تا 18 سال به این صورت است:

اگر نتیجه 80 درصد اف وی سی پیش بینی شده باشد (یا بالاتر از آن) نرمال است و اگر کمتر از 80 درصد آن باشد، نرمال نیست.

برای بزرگسالان:

اگر اف وی سی بزرگتر یا برابر با حد پایین نرمال باشد نرمال است و اگر کمتر از حد پایین نرمال باشد، غیر طبیعی است.

غیر طبیعی بودن نتیجه تست میتواند به علت بیماری محدود کننده یا انسداد ریه باشد و باید انواع دیگری آزمایش انجام شود تا مشخص شود بیمار از چه مشکلی رنج میبرد. بیماری محدودیت یا انسداد ریه ممکن است به تنهایی اتفاق افتاده باشند و یا این که همزمان ترکیبی از این دو بروز کرده باشد.

 

اندازه گیری حجم بازدم با فشار در یک ثانیه 

اندازه گیری حجم بازدم با فشار در یک ثانیه یا اف ای وی 1 دومین فاکتور کلیدی است که در اسپیرومتری اندازه گیری میشود و برابر با مقدار هوایی است که با فشار میتوانید ظرف یک ثانیه از ریه خارج کنید. این کمک میکند دکتر شدت مشکل تنفسی را متوجه شود. این مقدار اگر کمتر از نرمال باشد، نشان میدهد ممکن است انسداد تنفسی جدی داشته باشید.

دکتر از اف ای وی 1 برای درجه بندی شدت ناهنجاری استفاده میکند.

 

پس از اسپیرومتری چه باید کرد؟

اگر دکتر نتیجه آزمایش تان را غیر طبیعی در نظر بگیرد احتمالا آزمایشهای دیگری برایتان تجویز میکند تا مشکل بهتر مشخص شود. ممکن است عکس سینه یا سینوس یا آزمایش خون برایتان نسخه شود.

رایجترین بیماریهای ریوی  که باعث نرمال نبودن نتیجه اسپیرومتری میشوند بیماریهای انسدادی مانند آسم و بیماری انسدادی مزمن ریه و بیماریهای محدود کنده مانند فیبروز ریه هستند. دکتر ممکن است مشکلات دیگری که ممکن است همراه با مشکل ریه وجود داشته باشد و علائم را بدتر کند مانند رفلاکس معده، آلرژی و سینوزیت را بررسی کند.

اگر احساس میکنید مشکل تنفسی دارید و مثل تنفس تان مثل گذشته نیست، به پزشک مراجعه کنید تا در صورتی که مشکلی وجود دارد پیش از آسیب دیدگی ماندگار ریه، برطرف شود.