مدیاستینوسکوپی (Mediastinoscopy) چیست؟


مدیاستینوسکوپی روشی است که برای بررسی مدیاستن استفاده می شود.همانطور که در مقالات قبلی آمده مدیاستن فضای پشت استخوان سینه، در وسط قفسه سینه و بین دو ریه است که گره های لنفاوی، قلب و عروق بزرگ آن، نای، مری و غده تیموس در آن قرار دارند.

این ناحیه را می توان با ابزاری به نام مدیاستینوسکوپ که لوله ای بلند، نازک و قابل انعطاف و دارای نور و یک دوربین کوچک است بررسی کرد. این ابزار به پزشک اجازه می دهد تا اندام ها و ساختار های مدیاستن را ببیند و تصاویر را به صفحه کامپیوتر فرستاده و ضبط کند. همچنین، این توانایی را دارد که نمونه بافت، غدد لنفاوی (بخشی از سیستم ایمنی بدن) یا توده ها را خارج کند.

اگرچه کمتر رایج است، اما در صورت وجود عفونت در ریه، پزشک ممکن است مدیاستینوسکوپی را انجام دهد و لنفوم (سرطان غدد لنفاوی)، سارکوئیدوز (بیماری با علت عصبی که باعث التهاب در ریه ها و دیگر بافت ها می شود) یا مزوتلیوما (نوعی سرطان نادر که از در معرض آزبست قرار گرفتن ایجاد می شود) را نیز تشخیص دهد.

تفاوت مدیاستینوتومی و مدیاستینوسکوپی چیست؟

پزشکان از هر دوی این روش ها برای بررسی مدیاستن و برداشتن نمونه یا غدد لنفاوی استفاده می کنند. آن ها همچنین از این روش ها برای کشف گسترش سرطان به مناطق دیگر استفاده می کنند.

درمقایسه با مدیاستینوسکوپی، برای مدیاستینوتومی یک برش بزرگتر ایجاد می کند، در حالی که برای مدیاستینوسکوپی از یک اسکوپ و برشی کوچکتر استفاده می شود. جراحان با استفاده از مدیاستینوتومی می توانند به نواحی بیشتری برسند، اما برش بزرگتر و زمان بهبودی طولانی تر است.

چرا افراد به مدیاستینوسکوپی نیاز پیدا می کنند؟

این روش اغلب برای برداشتن غدد لنفاوی در زمانی که فرد مبتلا به سرطان ریه است انجام می شود. گره ها برای کمک به بررسی میزان گسترش سرطان بررسی می شوند. این کار به تعیین بهترین گزینه های درمانی برای سرطان ریه کمک می کند.

همچنین می توان از آن برای یافتن مشکلاتی مانند:

  • سرطان برونش
  • سرطان سایر ساختار ها در مدیاستن
  • عفونت یا التهاب
  • سرطانی که در سیستم لنفاوی شروع می شود مانند هوچکین
  • بیماری سارکوئیدوز (ناهنجاری گوشت مانند) که باعث التهاب در اندام هایی مانند کبد، ریه ها و طحال می شود.
  • و تومور غده تیموس (تیموما)

استفاده کرد البته پزشک ممکن است دلایل دیگری برای توصیه به مدیاستینوسکوپی داشته باشد.

چه کسی مدیاستینوسکوپی را انجام می دهد؟

جراح قلب یا جراح عمومی، مدیاستینوسکوپی را در اتاق عمل انجام می دهد. جراح باید بتواند قفسه سینه را باز کند (استرنوتومی) یا توراکوتومی (برش بین دنده ها) را به عنوان یک گزینه پشتیبان (در صورتی که نیاز به کنترل خونریزی بیش از حد انتظار دارد) انجام دهد.

آیا افرادی هستند که نباید مدیاستینوسکوپی کنند؟

بله. این افراد شامل کسانی هستند که:

  • تومور غیرقابل جراحی دارند.
  • رادیوتراپی روی قفسه سینه خود داشته اند.
  • افرادی که قبلاً مدیاستینوسکوپی، جراحی قلب یا سایر جراحی های قفسه سینه و جراحی گردن یا ستون فقرات گردنی را انجام داده اند.
  • افرادی که دارای شرایطی هستند که مانع قرار گرفتن مناسب گردن در طول جراحی می شود.
  • باردار هستند.
  • بیمارانی که دچار انسداد ورید بزرگی هستند که خون را از قسمت فوقانی بدن به قلب می برد (انسداد ورید اجوف فوقانی).
  • و یا بیماری قلبی شدید دارند.

آیا مدیاستینوسکوپی یک روش سرپایی است؟

جواب این سوال مثبت است. فرد در همان روز می تواند به خانه برگردد. البته قبل از آن پزشک از بیمار می خواهد راه برود؛ مایعات بنوشد؛ بتواند به راحتی ادرار کند و درد او با دارو مدیریت شود.

چگونه می توان برای مدیاستینوسکوپی آماده شد؟

پزشک در ابتدا نحوه انجام مدیاستینوسکوپی را برای بیمار توضیح داده و سوالات بیمار را در مورد این روش پاسخ می دهد. گفتنی است ممکن است در حین انجام مدیاستینوسکوپی جراحی نیز انجام شود. پس از بیمار رضایت نامه ای برای انجام جراحی گرفته می شود.

فرد در صورتی که بیماری خاصی دارد؛ به ید، لاتکس، نوار چسب های مخصوص یا دارو های بیهوشی حساس است باید به پزشک اطلاع دهد. همچنین لیست دارو ها (بخصوص دارو های رقیق کننده خون (ضد انعقاد)، آسپرین یا سایر دارو هایی که بر لخته شدن خون تأثیر می گذارند)، مکمل ها، ویتامین های مصرفی خود را در اختیار پزشک قرار دهد. 

قبل از انجام جراحی به دستور پزشک باید مصرف برخی دار وها متوقف شود.

به مدت 8 ساعت قبل از جراحی یا طبق دستور پزشک، بیمار باید غذا یا نوشیدنی نخورد.

بیمار باید در زمان انجام مدیاستینوسکوپی یک همراه داشته باشد.

قبل از جراحی ممکن است نیاز به انجام بعضی آزمایشات و معاینات باشد. معمولاً تصویر برداری اشعه ایکس از قفسه سینه، سی تی اسکن، تست عملکرد ریوی و سایر موارد انجام می شود.

مدیاستینوسکوپی چطور انجام می شود؟

روش انجام این جراحی و مدت زمان بستری شدن فرد در بیمارستان بر اساس شرایط بیمار و نظر پزشک متفاوت است. البته در بیشتر موارد از یک روند پیروی می کند:

  • در ابتدا از بیمار خواسته می شود لباس های معمول خود را در آورده و لباس بیمارستان را بپوشد. همچنین جواهرات و دیگر اشیاء زینتی نیز باید خارج شوند.
  • از بیمار خواسته می شود بر روی تخت دراز بکشد.
  • یک خط داخل وریدی (IV) در بازو یا دست فرد گذاشته می شود.
  • بیمار بطور عمومی بیهوش می شود.
  • سپس یک لوله تنفس در گلوی شخص قرار می گیرد و به یک دستگاه تنفس متصل می شود. ضربان قلب، فشار خون و تنفس در حین جراحی تحت نظر خواهد بود.
  • موهای ناحیه جراحی ممکن است کوتاه شوند. پوست ناحیه با محلول ضد عفونی کننده تمیز می شود.
  • پزشک متخصص یک برش کوچک (یک اینچی) درست بالای استخوان سینه (استرنوم) ایجاد می‌کند.
  • او از انگشت خود برای ایجاد گذرگاهی به مدیاستن استفاده می کند و غدد لنفاوی را با لمس معاینه می کند.
  • مدیاستینوسکوپ از طریق گذرگاه عبور کرده و در صورت لزوم نمونه های بافتی (بیوپسی) گرفته می شود. این نمونه ها اغلب از غدد لنفاوی است. البته ممکن است غدد بطور کامل نیز برداشته شوند.
  • پس از انجام معاینه و سایر اقدامات، مدیاستینوسکوپ برداشته می شود.
  • اگر بیمار به جراحی بیشتری نیاز داشته باشد، ممکن است در این زمان انجام شود.
  • برش پوست با بخیه یا نوار های چسب بسته می شود. یک باند یا پانسمان روی ناحیه گذاشته می شود.
  • نمونه های بافت به آزمایشگاه ارسال می شود.
  • لوله تنفس ممکن است قبل از خروج از اتاق عمل یا بعداً در اتاق ریکاوری خارج شود.

مدیاستینوسکوپی چقدر طول می کشد؟

انجام مدیاستینوسکوپی حدود یک ساعت طول می کشد. با این حال، گاهی اوقات اگر نیاز به کاوش یا نمونه برداری بیشتری وجود داشته باشد یا اگر پزشک با عوارضی مواجه شود که نیاز به استرنوتومی یا توراکوتومی دارد، ممکن است زمان بیشتری طول بکشد.

آیا مدیاستینوسکوپی دردناک است؟

بله و بیمار باید تا چند روز پس از مدیاستینوسکوپی دارو های ضد درد مصرف کند.

بعد از مدیاستینوسکوپی چه اتفاقی می افتد؟

پس از انجام جراحی بیمار مدتی را در اتاق ریکاوری سپری خواهد کرد. هنگامی که از بیهوشی عمومی بیدار شد ممکن است خواب آلود و گیج باشد. همچنین بیمار برای چند ساعت در دهان و گلوی خود احساس بی حسی دارد که نتیجه قرار گیری لوله تنفسی است که برای تنفس بیمار از آن استفاده شده است. برای ایمنی بیمار در این مدت فرد اجازه خوردن و نوشیدن ندارد. همچنین علائم حیاتی مانند ضربان قلب و تنفس نیز زیر نظر خواهند بود. ممکن است پس از انجام جراحی، برای بررسی خونریزی یا وجود هوا در فضای پلور، رادیوگرافی قفسه سینه انجام شود.

قبل از ترک بیمارستان محل برش از نظر خونریزی بررسی می شود. ناحیه برش باید تمیز و خشک نگه داشته شود. زمان حمام رفتن نیز توسط پزشک مشخص خواهد شد.

 در صورت استفاده از بخیه در محل برش، در مراجعه بعدی برداشته می شوند و اگر از نوار های چسب برای محل برش استفاده شده باید آن ها را خشک نگه داشت.

طبق توصیه پزشک می توان داروی ضد درد مصرف کرد. آسپرین و برخی دارو های ضد درد ممکن است خونریزی را افزایش دهند. پس تنها دارو های تجویزی توسط پزشک باید مصرف شوند.

با توصیه پزشک فرد می تواند در خانه به رژیم غذایی و فعالیت های عادی خود بازگردد. ممکن است لازم باشد تا چند روز فعالیت بدنی شدید انجام ندهد.

بیمار ممکن است روز بعد سرفه، گرفتگی صدا یا گلودرد داشته باشید و در محل برش درد داشته باشد.

انجام مدیاستینوسکوپی چه خطراتی را به همراه دارد؟

همه رویه های این چنینی خطراتی به همراه دارند. خطرات این روش ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • خون ریزی
  • عفونت
  • فلج موقت یا دائمی عصب حنجره که ممکن است باعث گرفتگی صدا شود.
  • ورود هوا در فضای بین پوشش ریه (فضای پلور) که باعث پنوموتوراکس می شود.
  • حبس شدن هوا در زیر پوست (آمفیزم زیر جلدی)
  • ایجاد سوراخ در مری، نای یا عروق خونی بزرگ قلب (که البته نادر است)

بعد از انجام مدیاستینوسکوپی در چه صورتی باید سریعاً به پزشک مراجعه کرد؟

بیمار بعد از مراجعه به خانه در صورتی که با علایم زیر مواجه شد باید به پزشک مراجعه کند.

  • داشتن تب 38 درجه و بالاتر
  • قرمزی یا تورم در محل برش
  • نشت خون یا مایعات دیگر از محل برش 
  • افزایش درد در اطراف محل برش
  • سرفه خونی
  • درد قفسه سینه
  • هر گونه تغییر در صدا یا مشکل در تنفس