هپاتوسلولار کارسینوما (Hepatocellular-carcinoma)
کارسینوم هپاتوسلولار (HCC) در سلول های کبدی ایجاد شده و متداول ترین نوع سرطان اولیه کبد (سرطانی که از خود کبد شروع می شود) است. این سرطان اغلب در افراد مبتلا به بیماری های مزمن کبدی مانند سیروز ناشی از هپاتیت B یا عفونت هپاتیت C رخ می دهد.
علایم هپاتوسلولار کارسینوما کدامند؟
تومورها ممکن است در مراحل اولیه علائمی ایجاد نکنند. اما با پیشرفت HCC، ممکن است علایم زیر را به همراه داشته باشد:
- پری یا گره زیر دنده ها در سمت راست (علائم بزرگ شدن کبد).
- پری زیر دنده ها در سمت چپ (علائم بزرگ شدن طحال).
- زرد شدن چشم و پوست (علائم زردی).
- معده ای که احساس می شود متورم شده است، مانند پر شدن از مایع.
- از دست دادن اشتها یا احساس سیری بعد از یک وعده غذایی کوچک.
- کاهش وزن بی دلیل
- حالت تهوع و استفراغ.
- خارش.
بسیاری از بیماری ها علائم مشابهی ایجاد می کنند و بیشتر آنها به اندازه سرطان کبدی جدی نیستند. بنابراین، اگر فرد یک یا چند مورد را تجربه کرد نباید وحشت کند. اما اگر علائم بیش از دو هفته طول بکشد، بهتر است به پزشک مراجعه کند.
عوامل خطر کارسینوم هپاتوسلولار
خطر سرطان کبد در افرادی که طولانی مدت به بیماری های کبدی مبتلا هستند بیشتر است. همچنین اگر کبد در اثر عفونت با هپاتیت B یا هپاتیت Cاسکار شده باشد، بیشتر است. سرطان کبد در افرادی که مقادیر زیادی الکل مصرف می کنند و دارای تجمع چربی در کبد هستند، شایع تر است.
کارسینوم هپاتوسلولار چطور تشخیص داده می شود؟
آزمایش ها و روش هایی که برای تشخیص کارسینوم سلول های کبدی استفاده میشوند عبارتند از:
- آزمایش خون برای اندازه گیری عملکرد کبد
- تست های تصویربرداری مانند CT و MRI
- بیوپسی کبد، در برخی موارد، برای برداشتن نمونه ای از بافت کبد برای بررسی های آزمایشگاهی
کارسینوم هپاتوسلولار چطور درمان می شود؟
اینکه کدام درمان برای فرد بهتر است به اندازه و محل کارسینوم کبدی، عملکرد کبد و سلامت کلی فرد بستگی دارد.
درمان های سرطان کبد عبارتند از:
- عمل جراحی. در این روش بخش سرطانی و حاشیه ای از آن که سالم است است برداشته می شود. این روش برای افراد مبتلا به سرطان کبد در مراحل اولیه که عملکرد طبیعی کبد دارند، گزینه درمانی مناسبی است.
- جراحی پیوند کبد. در افراد سالمی که سرطان کبد آن ها فراتر از کبد گسترش نیافته است، برداشتن کل کبد و جایگزینی آن با کبد اهدا کننده گزینه درمانی مناسبی است.
- از بین بردن سلول های سرطانی با گرما یا سرما. ممکن است برای افرادی که نمی توانند تحت عمل جراحی قرار گیرند، روش های ابلیشن برای از بین بردن سلول های سرطانی در کبد با استفاده از گرما یا سرمای شدید توصیه شود. این روش ها شامل فرسایش با فرکانس رادیویی، انجماد و فرسایش با استفاده از الکل یا مایکروویو است.
- شیمی درمانی یا پرتودرمانی به طور مستقیم بر روی سلول های سرطانی. پزشکان با استفاده از کاتتری که از رگ های خونی عبور میکند و وارد کبد میشود، می توانند دارو های شیمی درمانی (کموآمبولیزاسیون) یا کره های کوچک شیشه ای حاوی تشعشع (رادیوامبولیزاسیون) را مستقیماً به سلول های سرطانی برسانند.
- پرتو درمانی. در صورتی که جراحی گزینه مناسبی نباشد، ممکن است پرتو درمانی با استفاده از انرژی اشعه ایکس یا پروتون توصیه شود. یک نوع تخصصی پرتو درمانی، به نام رادیوتراپی بدن استریوتاکتیک (SBRT)، شامل تمرکز همزمان پرتوهای زیادی در یک نقطه از بدن بیمار است.
- درمان دارویی هدفمند. دارو های هدفمند به نقاط ضعف خاصی در سلول های سرطانی حمله می کنند و ممکن است به کند کردن پیشرفت بیماری در افراد مبتلا به سرطان های پیشرفته کبد کمک کنند.
- ایمونوتراپی. دارو های ایمونوتراپی از سیستم ایمنی بدن بیمار که با میکروب مبارزه می کند برای حمله به سلول های سرطانی استفاده می کند. ایمونوتراپی ممکن است گزینه ای برای درمان سرطان پیشرفته کبد باشد.
- کارآزمایی بالینی. کارآزمایی های بالینی به بیمار فرصتی می دهد تا درمان های جدید سرطان کبد را امتحان کنند. در این صورت بیمار می تواند از پزشک خود بپرسد که آیا واجد شرایط شرکت در یک کار آزمایی بالینی هست یا خیر.
چگونه می توان خطر ابتلا به سرطان کبد را کاهش داد؟
راه های مختلفی برای کاهش خطر ابتلا به HCC وجود دارد که شامل موارد زیر است:
- باید واکسن هپاتیت Bزده شود و در صورت ابتلا معاینات منظم انجام شود
- در صورت ابتلا به هپاتیت C باید حتما به پزشک مراجعه کرده و درمان شد.
- برای مدیریت مشکلات متابولیک مرتبط با بیماری کبد چرب غیر الکلی بیمار باید با پزشک صحبت کند. و وزن خود را سالم نگهداشته و غذاهای سالم را مصرف کند.
- مقدار الکل مصرفی باید کاهش پیدا کند.
- و از مصرف سیگار اجتناب شود.
پیش آگهی هپاتوسلولار کارسینوما
آیا کارسینوم کبدی قابل درمان است؟
می توان گفت جراحی برداشتن تومور و یا پیوند کبد بهترین گزینه درمان هپاتوسلولار کارسینوما است. در صورتی که جراحی در مورد بیمارانی امکانپذیر نباشد درمان های دیگری برای کاهش علائم، کند کردن رشد تومور و کمک به طول عمر بیشتر وجود دارد.
محققان همواره به دنبال راه های جدیدی برای درمان سرطان کبدی هستند که با جراحی قابل درمان نیست. درمان های جدید، مانند ایمونوتراپی و درمان هدفمند، به بهبود امید به زندگی در افرادی که با HCC پیشرفته روبرو هستند کمک می کند.
میزان بقا برای افراد مبتلا به هپاتوسلولار کارسینوما چه میزان است؟
نرخ بقای نسبی پنج ساله (افراد زنده پنج سال پس از تشخیص آنها) برای افراد مبتلا به هپاتوسلولار کارسینوما 21٪ است. اما عوامل زیادی در امید به زندگی نقش دارند، از جمله میزان پیشرفت بیماری، سلامت کلی کبد و پاسخ بیمار به درمان.
دیدگاه خود را بنویسید