تنگی ساب گلوت
تنگی ساب گلوت (Subglottic stenosis) به باریک شدن نای گفته میشود. تنگی ساب گلوت میتواند مادرزادی باشد یا در طول زندگی رخ دهد. گاهی علت این وضعیت روشن نیست که به آن تنگی ساب گلوت ایدیوپاتیک میگویند.
از علائم تنگی ساب گلوت، شنیده شدن صدای سوت مانند هنگام نفس کشیدن یا کوتاه بودن نفس ها می باشد. درمان تنگی ساب گلوت عمل جراحی باز کردن تنگی نای است.
شکل- تصویر سمت چپ راه هوایی نرمال و تصویر سمت راست، تنگی راه هوایی (تنگی ساب گلوت) را نشان میدهد.
تنگی ساب گلوت چیست؟
تنگی ساب گلوت زمانی رخ میدهد که بخش بالایی نای باریکتر از معمول است. از این رو هنگامی که نفس میکشید ممکن است صدای سوت مانند خفیفی شنیده شود یا احساس کنید نمیتوانید هوای کافی به ششهایتان برسانید. ساب گلوت بخشی از نای است که درست در زیر تارهای صوتی جای دارد.
تنگی ساب گلوت سن ویژه ای ندارد و در همه میتواند رخ داد. برخی کودکان با این وضعیت به دنیا می آیند ولی برخی دیگر پس از تولد در طی زندگی دچار آن میشوند.
اگر تنگی ساب گلوت درمان نشود میتواند خطرناک باشد.
تنگی ساب گلوت چقدر شایع است؟
تنگی ساب گلوت وضعیتی نادر است که به طور میانگین در یک نفر از هر 400 هزار نفر دیده میشود.
علائم و نشانه های تنگی ساب گلوت چیست؟
علائم و نشانه های تنگی ساب گلوت خفیف، متوسط یا شدید میتوانند باشند (بسته به اینکه چقدر راه هوا باریک شده باشد).
تصور کنید با نی انعطاف پذیری میخواهید آب بنوشید. هنگامی که نی باز است یک جرعه مینوشید. اگر آن را فشار بدهید کمتر میتوانید آب از لیوان به دهان خود بکشید و هر چه بیشتر فشار بدهید آب کمتری از نی به دهان شما سرازیر میشود.
در تنگی ساب گلوت خفیف تا متوسط، بخشی از راه هوا تنگتر از معمول است ولی در موارد شدید، بخشی از راه هوا نزدیک به بسته شدن است به گونه ای که هوای کمی از آن گذر میکند و به شش ها میرسد.
علائم و نشانه های تنگی ساب گلوت در کودکان:
- شنیده شدن صدای سوت مانند هنگام دم یا بازدم
- تنگی نفس
- خروسک پی در پی
اگر کودکان بزرگتر یا بزرگسالان دچار تنگی ساب گلوت شوند نشانه های آن اینگونه است:
- سرفه هایی که بهبود نمی یابند یا هنگام سرفه کردن خلط بیش زا معمول بیرون می آید
- تنگی نفس که با اسپری های استنشاقی یا درمانهای دیگر بهبود نمی یابد
- شنیده شدن صدای سوت هنگام دم یا بازدم
چه عواملی باعث تنگی ساب گلوت میشوند؟
برخی عواملی که ممکن است به تنگی ساب گلوت بینجامند اینها هستند:
- نیاز به ونتیلاتور: کسانی که بیش از دو هفته نیاز به لوله تنفسی دارند گاهی دچار تنگی ساب گلوت میشوند.
- جراحت در نای
- اختلال خود ایمنی نادر مانند واسکولیت که در آن بافت جوشگاه در راه هوا جمع شده و راه را تنگ میکند.
گاهی هم هیچ علت روشنی برای این وضعیت دیده نمیشود. این موارد بیشتر در زنان 30 تا 60 ساله (کسانی که از هنگام تولد دختر بوده اند) دیده میشود.
تنگی ساب گلوت چگونه تشخیص داده میشود؟
پس از معاینه فیزیکی و جویا شدن علائم از شما، اگر پزشک به تنگی ساب گلوت مشکوک باشد برخی از آزمایشهای زیر را ممکن است پیشنهاد کند:
لارنگوسکوپی: در لارنگوسکوپی، یک شلنگ باریک نرمی به گلویتان فرستاده میشود که در سر آن دوربین و چراغ کوچکی جای دارد تا پزشک بتواند خوب درون نای و حنجره را ببیند.
آزمایش عملکرد ریه: در این آزمایش، مقدار هوایی که میتوانید به درون ششها بکشید یا بیرون بدهید اندازه گیری میشود. کم بودن جریان هوا میتواند یکی از نشانه های تنگی ساب گلوت باشد.
سی تی اسکن: در توموگرافی کامپیوتری یا سی تی اسکن، تصاویری از ساختارهای دستگاه تنفسی گرفته میشود.
روشهای درمان تنگی ساب گلوت چیست؟
تنگی ساب گلوت وضعیتی نادر است از این رو هیچ درمان متداول یا استانداردی برای آن نمیتوان بیان کرد. درمان بسته به شرایط میتواند تزریق داروهای استروئید یا عمل جراحی باشد.
تحت نظر پزشک بودن: اگر آزمایشها تنگی خفیف ساب گلوت را نشان دهند، ممکن است پزشک پیشنهاد کند تحت نظر باشید تا راه هوایی تان همیشه چک شود.
تزریق استروئید: ممکن است نخست درمان با کورتون آزموده شود. در این رویکرد، داروی استروئید از راه گردن به راه هوایی تان تزریق میشود. بی حسی موضعی برای بی حسی کردن پیش از تزریق داده میشود. معمولا کسانی که این درمان را در پیش میگیرند برای یک دوره، هر چهار تا شش هفته تزریق انجام میدهند.
عمل جراحی رفع تنگی ساب گلوت
باز کردن تنگی ساب گلوت با آندوسکوپی: در این درمان، جراح از آندوسکوپ بهره میبرد تا یک شی بادکنک مانند (بالن) کوچک را در بخش تنگی نای جایگذاری کند. بادکنک باد شده، بخش تنگ نای را از هم کشیده و باز میکند. نتیجه این درمان ماندگار نیست و گاهی نیاز است که دوباره درمان انجام شود تا راه هوا باز شود.
جراحی برداشتن تنگی (Cricotracheal resection): در این درمان، با عمل جراحی بخشی از راه هوا که درست در زیر تارهای صوتی جای دارد و تنگ شده است برداشته میشود و سپس دو سر باقیمانده به هم وصل میشوند.
لارنگوتراکئوپلاستی آندوسکوپی: در این جراحی، با جایگذاری یک تکه غضروف در راه هوایی، تنگی نای باز میشود.
سرانجام تنگی ساب گلوت چه میشود؟
اغلب درمان به هنگام، به گونه ای کارامد تنگی نای را بهبود میدهد. ولی گاهی تنگی نای برمیگردد و نیاز به درمان بیشتری پیدا میکند.
اگر شما یا کودکتان نشانه هایی از تنگی نای دارید به متخصص مراجعه کنید تا هر چه زودتر وضعیت را بررسی کند و بهترین گزینه درمانی را پیش رویتان بگذارند.
دیدگاه خود را بنویسید