جراحی معده برای کاهش وزن و لاغری 


جراحی های معده برای لاغری (Bariatric surgery) عمل هایی هستند مانند بای پس معده، اسلیو معده و غیره که روی معده انجام میشوند تا به کاهش وزن کمک کنند. اگر روشهای دیگر کاهش وزن کارگر نبوده اند پزشک ممکن است این راهکار را پیشنهاد کند به ویژه اگر چاقی شدید باشد و خطر بیماریهای دیگری به دنبال داشته باشد. 

جراحی باریاتریک (Bariatric ) که به جراحی چاقی شناخته میشود، با ایجاد تغییری در دستگاه گوارش (معمولا معده و گاهی روده کوچک) به بیمار کمک میکند مقدار کالری که میخورد را تنظیم کند و بیشتر نخورد. این عمل سیگنال گرسنگی که از دستگاه گوارش به مغز میرود را کاهش میدهد. 

عمل جراحی باریاتریک به درمان و پیشگیری از بیماریهای متابولیک مرتبط با چاقی مانند دیابت و کبد چرب کمک میکند ولی کاهش وزن با جراحی روشی فوری و ساده نیست بلکه نیازمند اصلاح سبک زندگی در بلند مدت است تا نتیجه عمل ماندگار باشد. 


دلایل انجام جراحی چاقی چیست؟ 

جراحی معده برای لاغری درمانی بلند مدت برای چاقی های رده 3 است. به گفته National Institutes of Health، کسانی که چاقی کلاس یا رده 3 دارند، کاهش وزن پایدار با رژیم غذایی و ورزش به تنهایی تقریبا غیر ممکن است. زمانی که بدن، وزن بالا را به عنوان وزن نرمال میپذیرد هر چه تلاش میکنید وزن کم کنید باز میخواهد به همان وزن پیشین برگردد. جراحی لاغری که روی معده انجام میشود با تغییر مدیریت مقدار غذایی که میخورید، به شما امکان میدهد تغذیه سالم و سبک زندگی بهتری برگزینید تا کاهش وزن پایدار و سالم داشته باشید. 


چه وضعیتهایی را با جراحی چاقی درمان میکنند؟ 

چاقی با بیماریهای مزمن بسیاری همراه است که بسیاری از آنها میتوانند مرگبار باشند. جراحی چاقی و کاهش وزن پس از آن، کاهش بسزایی در احتمال این بیماریها به دنبال دارد. برخی از بیماریهایی که با چاقی پیوند دارند اینها هستند: 

کلسترول بالا: کلسترول بالا یا هایپر لیپیدمی (هایپرلیپیدمیا) به این معنی است که لیپید یا چربی خون شما بسیار بالاست. این میتواند به بند آمدن رگهای خونی بینجامد. برای همین است که کلسترول بالا شما را با خطر سکته قلبی و مغزی روبرو میکند. 

فشار خون بالا: فشار خون بالا یا هایپر تنشن به این معنی است که نیروی خون در گردش در رگها بیش از اندازه بالاست. این میتواند فرسایش دیواره رگهای خونی را به دنبال داشته باشد و خطر سکته قلبی و مغزی را بالا ببرد. 

قند خون بالا: قند خون بالا یا هایپر گلیسمی (هایپرگلیسمیا) با مقاومت به انسولین همراه است و پیش شرط دیابت به شمار می آید. اگر این وضعیت درمان نشود به عصبها، رگهای خونی، بافتها و اندامها آسیب رسانده و خطر بسیاری از بیماریها را افزایش میدهد. 

دیابت نوع 2: بالا بودن چربی بدن میتواند به مقاومت به انسولین بینجامد و مقاومت به انسولین، دیابت بزرگسالی (دیابت نوع 2) را در پی دارد. خطر دیابت نوع 2 با بالا رفته هر نمره شاخص توده بدنی یا بی ام آی (BMI)، 20% افزایش می یابد. 

بیماری قلبی: چاقی به اختلال در عملکرد قلب و نارسایی قلبی میتواند بینجامد. همچنین چاقی، رسوب کردن پلاک در سرخرگها را به دنبال دارد و خطر حمله قلبی و سکته مغزی را افزایش میدهد. 

بیماری کلیه: سندرم های متابولیک مرتبط با چاقی مانند فشار خون بالا، مقاومت به انسولین و نارسایی قلبی احتقانی نقش مهمی در بیماری مزمن کلید و نارسایی کلیه دارند. 

وقفه تنفسی در خواب: کسانی که وقفه تنفسی در خواب (اپنه خواب) دارند در هنگام خواب پی در پی نفسشان برای چند آن، بند می آید و سپس مغز بدن را بیدار کرده و دوباره دم و بازدم از سر گرفته میشود. این اتفاق بارها و بارها (چند هزار بار) در شب رخ میدهد. دوره های قطع شدن نفس به این معنی است که چند لحظه اکسیزن به اندامهای حیاتی مانند مغز و قلب نمیرسد. هنگامی که این اتفاق پی در پی رخ میدهد خطراتی برای سلامت قلب و مغز میتواند داشته باشد. 

آرتروز: به دنبال فشار زیادی که وزن اضافی بر مفصها می آورد، آرتروز استخوانی میتواند رخ دهد. آرتروز، یک بیماری تخریبی مفصل است که حتی اگر از پیش دچار آن شده باشید حتما با وزن اضافی بدتر میشود. کاهش وزن یکی از مهمترین کارهایی است که برای سلامت مفصلها باید انجام بدهید. 

کبد چرب غیر الکلی: کبد چرب غیر الکلی وضعیتی است که در آن چربی اضافی در کبد جمع میشود ( این مورد افزایش چربی کبد، ارتباطی با مصرف الکل ندارد). در کبد چرب غیر الکلی، خطر استئاتو هپاتیت و دیگر آسیبهای کبد در پی التهاب مزمن و بلند مدت آن وجود دارد. 

سرطان: هنوز پیوند میان چاقی و سرطان خوب شناخته نشده است ولی پژوهشها نشان داده اند چاقی با افزایش بسیاری از سرطانها همراه است و مرگ و میر سرطان را تا 50% افزایش میدهد. 


شرایط لازم برای جراحی معده برای لاغری چیست؟ 

برای انجام جراحی چاقی که روی معده انجام میشود، باید تشخیص چاقی رده 3 گرفته باشید. این یعنی یکی از شرایط زیر را باید داشته باشید: 

  • شاخص توده بدنی (بی ام آی) 40 یا بالاتر: بی ام آی راهی برای براورد مقدار چربی بدن است که بر اساس نسبت قد به وزن اندازه گیری میشود. نمره بی ام آی 40 یا بالاتر از آن، خطر بیماریهای برخاسته از چاقی را افزایش میدهد. معمولا بی ام آی 40 برابر با 45 کیلو گرم اضافه وزن است. 
  • بی ام آی 35 (یا بالاتر) دارید و دستکم یک مشکل سلامتی مرتبط با چاقی هم دارید. بی ام آی 35 اگر بدون مشکلی در سلامتی باشد چاقی رده 2 به شمار می آید. 

برای نوجوانان این معیارها کمی بالاتر است. اگر نوجوانی یکی از دو شرط زیر را داشته باشد برای جراحی کاهش وزن میتواند اقدام کند: 

  • بی ام آی دستکم 40 و داشتن یک وضعیت پزشکی برخاسته از چاقی 
  • بی ام آی دستکم 30 و داشتن یک وضعیت پزشکی شدید برخاسته از چاقی 


انواع جراحی چاقی چیست؟ 

کاهش وزن با جراحی معده به روشهای گوناگون انجام میشود: 

  1. اسلیو معده 
  2. بای پس معده 
  3. سوئیچ دوازدهه 
  4. سوئیچ دوازدهه اصلاح شده 


با عمل جراحی چاقی چقدر لاغرتر میشوم؟ 

بیشتر مردم (حدود 90%) نیمی از وزن خود را پس از جراحی معده از دست میردهند. نتیجه روشهای گوناگون جراحی چاقی کمی متفاوت است ولی رویهم رفته میانگین کاهش وزن پس از بای پس معده 70% از وزن اضافی ، پس از سوئیچ دوازدهه 88% وزن اضافی و پس از اسلیو معده میان 30 تا 80% است. این نتایج پس از 18 تا 24 ماه پس از عمل ارزیابی شده اند. 


بهبودی پس از عمل معده چقدر طول میکشد؟ 

احتمالا چند روز در بیمارستان بستری می مانید و چند هفته در خانه استراحت میکنید تا خوب شوید. انتظار نیاز به چند هفته مرخصی را باید داشته باشید. 

از فعالیت های شدید تا شش هفته خودداری کنید. 

ممکن است 12 هفته طول بکشد تا بتوانید برنامه غذایی معمولی داشته باشید. 


سخن پایانی 

در اینجا به جراحی معده برای کاهش وزن پرداختیم و از انواع آن یاد کردیم ولی هر عمل جراحی شرایط دارد و مراقبتهای پس از عمل در آنها بسیار مهم است. پیش از تصمیم گیری، حتما معایب و مزایای عمل را باید بدانید و بسنجید تا تصمیم درستی بگیرید.