درمان سرطان: عمل جراحی درمان متاستاز کبدی
متاستاز کبدی چیست؟
متاستاز کبدی به مرحله ای از سرطان بخشهای دیگر بدن گفته میشود که به کبد سرایت کرده (متاستاز داده) است. در این مرحله درمان بسیار مشکل است. اما با انتخاب رویکرد مناسب، میتوان رهایی از بیماری و حتی درمان قطعی را برای برخی بیماران میسر ساخت.
روشهای درمان متاستاز کبدی
برای درمان موفق، معمولا چند روش درمانی به کار گرفته میشود از جمله عمل جراحی و درمانهای مکمل مانند پرتو درمانی یا شیمی درمانی. در حال حاضر تکنیکهای جراحی و پرتو درمانی جدیدتر به ما امکان میدهند با درد کمتر و دقت بیشتر، با سرطان مقابله کنیم و سریعتر از آن بهبود یابیم.
بهترین درمان برای متاستاز کبدی در سرطان، چیست؟
به خاطر داشته باشید هیچ دو سرطانی یکسان نیستند و برنامه درمانی باید به تناسب وضعیت بیمار، طراحی شود. سه عامل مهم در انتخاب برنامه درمانی عبارتند از:
- محل سرطان اولیه در بدن
- اندازه و تعداد تومورهای متاستازی کبد
- وضعیت سلامت عمومی
به طور کلی پیشرفت در روشهای جراحی باعث شده طول عمر و کیفیت زندگی کسانی که دچار متاستاز کبد شده اند، بهبود یابد. روشهای درمانی سرطان کبد به طور کلی عبارتند از:
- عمل جراحی
- درمانهای با هدایت تصویر برداری
- پرتو درمانی
- شیمی درمانی
- درمان هدفمند
به واسطه پیشرفتهای جدید حوزه پزشکی، با روشهای زیر میتوان برنامه درمانی دقیق تر و مناسب تری برای هر بیمار، تعیین کرد:
استفاده از عکس بردرای های پیچیده که همزمان، تومور کبد را هدف قرار میدهند و آن را کوچکتر میکنند
آزمایش ژنتیک که اطلاعات خوبی در مورد نقشه مولکولی سرطان، در اختیار پزشک قرار میدهد و به او امکان میدهد بینش خوبی نسبت به کارایی درمان های مختلف مانند شیمی درمانی داشته باشد
شیمی درمانی سرخرگ کبدی (hepatic arterial chemotherapy) یا اچ ای سی (HAC) در ترکیب با عمل جراحی که به پزشک امکان میدهد دارو را مستقیما از طریق یک پمپ شکمی، به کبد برساند. این باعث میشود بسیاری از بیماران متاستاز کبد که سرطانشان در روده بزرگ یا راست روده شروع شده است، امکان بقای دراز مدت و یا حتی درمان قطعی، پیدا کنند.
عمل جراحی برای متاستاز کبدی
بسیاری از شریانهای اصلی به کبد میروند و آن را به قلب متصل میکنند. بنابراین در حین عمل جراحی کبد باید دقت بیشتری صورت بگیرد. از طرفی کبد به راحتی پاره میشود و در صورتی که دچار پارگی شود به شدت خونریزی میکند.
عمل جراحی برداشتن تومور متاستازی کبد، چالشهای زیادی به دنبال دارد. گروهی از جراحان در حین این عمل حاضر میشوند تا از هر گونه عارضه و خطرات احتمالی جلوگیری کنند.
عمل جراحی کم تهاجمی کبد
در برخی موارد از روشهای کم تهاجمی مانند لاپاراسکوپی و رویکردهای تصویربرداری در حین عمل، استفاده میشود. هدف جراح این است که تا حد ممکن و تا جایی که خطری برای بیمار به دنبال نداشته باشد، بخشهای بیشتری از بافتهای سالم کبد را نگه دارد. این باعث میشود احتمال عوارض کاهش یافته و کبد بهتر بتواند خود را ترمیم کند و دوره بهبودی نیز کوتاهتر شود.
عمل جراحی لاپاراسکوپی کبد
در عمل جراحی لاپاراسکوپی ، طول مدت بهبودی بسیار کمتر است. در این روش، جراح با استفاده از یک شلنگ باریک که در سر آن دوربین و لامپ کوچکی تعبیه شده است، از طریق برش کوچکی فضای داخل کبد را می بیند و از طریق چند سوراخ دیگری که ایجاد میکند ابزارهای جراحی را داخل میفرستد تا بتواند تومور و گاهی بخشی از کبد را بردارد.
همچنین در برخی مراکز پیشرفته، از جراحی به کمک ربات استفاده میشود.
عمل جراحی در بیماران سرطان متاستاز روده
در کسانی که متاستاز کبدی ناشی از وجود تومور اولیه در روده بزرگ یا راست روده بوده است، اغلب تومور اولیه نیز باید طی عمل جراحی برداشته شود. در صورتی که فقط چند تومور کوچک در کبد وجود داشته باشد، این رویکرد نتیجه خوبی دارد.
معمولا علاوه بر عمل جراحی کبد، شیمی درمانی نیز باید انجام شود. تحقیقات نشان میدهند نیمی از کسانی که متاستاز کبدی ناشی از سرطان روده دارند، حداقل 5 سال بعد از این درمان زنده می مانند.
ابلیشن (تخریب) تومور و درمانهای پرتویی دیگر
در برخی مراکز از ابزارهای تصویربرداری پیشرفته ای برای بررسی وضعیت داخل بدن و درمان متاستاز کبدی بدون عمل جراحی، استفاده میشود. درمانهای با هدایت تصویر برداری را میتوان برای کوچک کردن یا تخریب تومور به کار گرفت.
در ابلیشن، تومور بدون عمل جراحی برداشته میشود. ابلیشن انواع مختلف دارد و با استفاده از انرژی صورت میگیرد. این روش سرپایی و بسیار کم تهاجمی تر از جراحی است اما معمولا به تنهایی کافی نیست. گاهی میتوان انرژی سوزاننده تومور را از طریق یک پروب سوزن مانند، وارد تومور کرد. هدایت این سوزن با استفاده از تصویربرداری صورت میگیرد.
بیشتر روشهای تخریب سرطان با سوزاندن با امواج رادیویی یا مایکروویو و یا انجماد درمانی انجام میشوند.
روش درمان بستگی به اندازه و محل تومور و شکل آن دارد.
در چه مواردی از ابلیشن سرطان استفاده میشود؟
از ابلیشن در مواردی که نمیتوان جراحی انجام داد (به دلیل کهولت سن یا بیماری زمینه ای یا موارد دیگر) یا مواردی که نمیتوان به طور کامل تومور سرایت کرده به کبد را برداشت یا به عنوان درمان تکمیلی در افرادی که قبلا عمل جراحی و شیمی درمانی انجام داده اند برای جلوگیری از بازگشت سرطان، استفاده میشود.
پرتو درمانی در متاستاز کبدی
پرتو درمانی داخلی انتخابی برای افراد زیر در نظر گرفته میشود:
- کسانی که متاستاز کبدی دارند و جراح نمیتواند همه سرطان را بردارد
- کسانی مشکلشان سرطان کبد بوده که متاستاز شده است
- کسانی که تومورشان در حال بزرگتر شدن است
- افرادی که بیماری شان به شیمی درمانی پاسخ نمیدهد
پرتو درمانی داخلی انتخابی چیست؟
در روش پرتو درمانی داخلی انتخابی ، ذرات رادیواکتیو که میکروسفر نام دارند، در محل تومور در داخل یک سرخرگ که به کبد خون رسانی میکند، قرار داده میشوند. ذرات رادیواکتیو در رگهای خونی کوچک در محدوده سرطانی گیر میکنند و دوز بسیار بالای تشعشع آنها، مستقیما سلولهای سرطانی را تخریب میکند. اما به سلولهای سالم آسیبی وارد نمیشود چرا که رگ تغذیه کننده آنها متفاوت است.
میتوان پرتو درمانی داخلی انتخابی را با آمبولی کردن (آمبولیزیشن) ترکیب کرد که در آن ذرات ریزی به بدن تزریق میشوند تا رگ خون رسانی کننده به سلولهای سرطانی بسته یا محدود شوند.
گاهی اوقات با ترکیب پرتو درمانی داخلی انتخابی و آمبولی کردن (رادیو آمبولی) میتوان تومور را به قدری کوچک کرد که جراح بتواند آن را با عمل جراحی بردارد یا ابلیشن کند.
تحقیقات نشان میدهند پرتو درمانی داخلی انتخابی همراه با شیمی درمانی میتواند به مدت طولانی متاستاز کبدی را کنترل کند. همچنین به نظر میرسد این درمان برای کسانی که درمانهای متعدد متاستاز کبدی داشته اند، ایمن است.
شیمی درمانی برای درمان متاستاز کبدی
در شیمی درمانی، از مواد شیمیایی برای تخریب سلولهای سرطانی استفاده میشود. در این روش سلولهای سرطانی در هر کجای بدن که باشند، از بین میروند. این رویکرد، طول عمر افراد مبتلا به متاستاز کبدی را تا حد چشمگیری افزایش میدهد.
شیمی درمانی که پیش از جراحی صورت می گیرد، خطر برگشت سرطان در آینده را کاهش میدهد. همچنین شیمی درمانی میتواند متاستاز کبدی ناشی از سرطان روده را کوچک کند به حدی که در آوردن آن طی عمل جراحی، کم خطر و ایمن شود.
شیمی درمانی از طریق سرخرگ کبدی
در روش شیمی درمانی از طریق سرخرگ کبدی Chemotherapy through Hepatic Arterial Infusion (HAI) دارو مستقیما از طریق یک پمپ در شکم، به کبد رسانده میشود. این رویکرد علاج بی سابقه و بقای طولانی مدتی را برای بیماران متاستاز کبدی که سرشانشان از روده شروع شده است، به همراه آورده است.
روش معمول شیمی درمانی، تزریق درون سیاهرگ است که در آن دارو به سرتاسر بدن میرسد. اما اگر سرطان فقط در کبد وجود داشته باشد نه هیچ جای دیگر، میتوان شیمی درمانی از طریق سرخرگ کبدی (HAI) را انجام داد. به این ترتیب دارو مستقیما به تومور میرسد و به نواحی دیگر بدن نمیرود.
در روش شیمی درمانی از شریان کبدی، دوز بالای شیمی درمانی وارد سرخرگ کبدی که منبع اصلی رسیدن خون و مواد مغذی به تومور کبد است، میشود. داروی شیمی درمانی از طریق پمپ کوچکی که در زیر پوست پایین شکم جایگذاری شده است، داده میشود.
بعضی از کسانی که متاستاز کبدی دارند به دلیل محل تومور، اندازه و یا تعداد آن، نمیتوانند عمل جراحی انجام بدهند. برای این افراد شیمی درمانی سیستمی (شیمی درمانی معمولی) یا شیمی درمانی انتخابی به علاوه شیمی درمانی سیستمی ممکن است انتخاب شود چون به اندازه ای تومور را کوچک میکند که جراح بتواند آن را بردارد.
درمانهای هدفمند برای درمان متاستاز کبدی
داروی شیمی درمانی علاوه بر سلولهای سرطانی برخی از سلولهای سالم را نیز از بین میبرد. داروهای بیولوژیک داروهایی هستند که به صورت هدفمند ویژگی مشخصی از سلولهای سرطانی را هدف قرار میدهند تا جلوی تکثیر آنها را گرفته یا گردش خون به سمت تومور را متوقف کنند. معمولا این درمان به عنوان یک درمان تکمیلی در کنار درمانهای دیگر، در نظر گرفته میشود.
پیش از شروع درمان هدفمند، باید یک آزمایش ژنتیک بدهید تا جهش ژن KRAS در شما شناسایی شود. داروهای بازدارنده EGFR زمانی که چنین جهش ژنی وجود داشته باشد، موثر نیستند. آزمایش های بالینی برای بررسی داروهای موثر در درمان بیمارانی که این جهش ژنی را دارند، در حال انجام است.
درمان متاستاز کبدی بر اساس عوامل مختلف مانند سن، وضعیت سلامتی، میزان گسترش تومور و تعداد آن، محل تومور و ویژگی های دیگر تعیین میشود و در بسیاری از مواقع کاملا موفق است. برای بررسی گزینه های درمانی، باید با پزشک متخصص صحبت کنید و راهکارهای مختلف را مورد بررسی قرار دهید.
دکتر بهزاد رحمانی
دیدگاههای بازدیدکنندگان
عطایی
سلام آقای دکتر
1029 روز پیش ارسال پاسخخواهر بنده ۶۲ سالشونه و چند سال درگیر یک توده چربی در سینه بود هر بار با جراحی برمیداشتندسال بعد درمیومد بعد از ۱۰ بار عمل سه سال همه چیز خوب بود بعد از تزریق دوز دوم واکسن کرونا درد معده داشت البته کمی دیر مراجعه کردن پزشک خودشون تشخیص توده در کبد دادن و گفتن ربطی به سینه شون ندارد شیمی درمانی با دارو شروع کردن اما توده بزرگ شده زری گرفتن بدنشون آب جمع کرده
محمدرضا کاکاوند
سلام جناب دکتر
914 روز پیش ارسال پاسخپدر من حدود ۷۰ سالشونه. برای چکاپ پروستات به دکتر مراجعه کرد، در حین سونوگرافی و اسکن به متاستاژ کبد رسیدند. نمونه برداری پروستاتشون خوش خیم بود ولی نمونه برداری کبد، خیر... دکتر نوروزی ، فوق تخصص پروستات (تهران) هم حدسشون بر اینه که از پروستات نیست.
میشه بفرمایید کجا و چگونه درمان ایشان رو شروع کنیم؟
سام
با دکتریمشورت کنین و پت اسکن احتمالا نشون بده که جاهای دیگه ای اگر درگیر شدهه باشه
891 روز پیش ارسال پاسخناشناس
سلام دکتر لطفا کمکمون کنید پدرم 60سالشه تو سونوگرافی کبد توده متعدد نشون داد بعد بردیم سی تی اسکن اونم تایید کرد با ازمایش تخصصی اندوس کپی گفته از معده شروع کرده دکترش گفت اذیتش نکنید نهایتا3تا6ماه دوام بیاره چیکار کنم
747 روز پیش ارسال پاسخناشناس
بیمارگونه رو پیش دکتر بهروز غریب ببرید حتما نتیجه می گیرید ناامید نشید
588 روز پیش ارسال پاسخناشناس
لعنت به این دکترا به حرفش گوش نکنید سریع ببرید پیش دکتر انکلوژی😭
331 روز پیش ارسال پاسخحسن حسینی ساری
سلام . خانم من سه سال قبل با سرطان پستان گرید ۲ جراحی شده شیمی درمانی و پرتودرمانی و با توجه به اینکه هورمون مثبت بوده متاسفانه انکولوژی بعد از دوسال هورمون درمانی بیمار رو قطع میکنه و دیگه دیفرلین تجویز نمیکنه و در سال سوم یعنی در ۴۳ سالگی دچار متازتاز کبد با درگیری لنفها شده الان دیگه زندگی برام معنایی نداره نمیدونم چکار کنم .لطفا راهنمایی کنید .
608 روز پیش ارسال پاسخناشناس
سلام بیمارتون خوب شد؟
346 روز پیش ارسال پاسخناشناس
سلام منم یه خانمم ۴۱سالمه متاستاز به کبد دارم میشه جواب بدید خانمتون الان چیشد درمان میکنن
299 روز پیش ارسال پاسخسارا خانه ای
درود .آقای دکتر مادرم هفتاد نه سالشه سرطان روده بزرگ متاستاز کبدی داشتن .مشکل روده بزرگ مرتفع شد .بعد از شیمی درمانی و جراحی .اکنون درگیری درکبد هست به جاهای دیگه سرایت نکرده چه راهی برای افراد مسن دارید کهکم تهاجمی باشد! چون مادرم خیلی درد داره با مورفین آروم میشه؟
108 روز پیش ارسال پاسخکیتی
سلام من ۳۲ سالم هست کنسر استیج ۴ گرید ۱ روش درمان نئوادجوانت در نظر گرفته شده آزمایش ژنتیکم مثبت و سندرم لینچ هست آیا درمانی هست کمی بیشتر زندگی کنم ؟
103 روز پیش ارسال پاسخ