سوالات متداول در مورد آپاندیسیت (Appendicitis)


آپاندیس چیست؟

آپاندیس لوله ای نازک است که به روده بزرگ متصل می شود و در قسمت پایین سمت راست شکم شما قرار می گیرد. 

آپاندیس چه عملکردی در بدن دارد؟

هنگامی که شما یک کودک خردسال هستید، آپاندیس بخشی فعال از سیستم ایمنی بدن شما است که به بدن در مبارزه با بیماری کمک می کند. وقتی بزرگتر می شوید، آپاندیس این کار را متوقف می کند و سایر قسمت های بدن به مبارزه با عفونت کمک می کنند.

آپاندیسیت چیست؟

آپاندیسیت التهاب دردناک آپاندیس است.

در صورت عدم درمان آپاندیس عفونی چه اتفاقی می افتد؟

اگر آپاندیس عفونی درمان نشود ممکن است ترکیده شود (پارگی). این اتفاق می تواند به محض 48 تا 72 ساعت پس از بروز علائم رخ دهد. به همین دلیل، آپاندیسیت یک اورژانس پزشکی است. اگر علائمی دارید، فوراً به پزشک مراجعه کنید تا از عفونت بیشتر که می تواند تهدید کننده زندگی باشد جلوگیری کنید.

چه چیزی باعث آپاندیسیت می شود؟

آپاندیسیت زمانی اتفاق می افتد که آپاندیس شما مسدود شده باشد که ممکن است در اثر عفونت های مختلف مانند ویروس، باکتری یا انگل در دستگاه گوارش شما ایجاد شود. همچنین ممکن است زمانی اتفاق بیفتد که لوله ای که به روده بزرگ و آپاندیس شما می پیوندد توسط مدفوع مسدود شده باشد. گاهی اوقات تومور ها، بیماری های التهابی روده و یا ضربه و آسیب به شکم می توانند باعث آپاندیسیت شوند.

سپس آپاندیس دردناک و متورم می شود. با بدتر شدن تورم و درد، خون رسانی به آپاندیس متوقف می شود. بدون جریان خون کافی، آپاندیس شروع به مردن می کند. آپاندیس می‌تواند منفجر شود یا سوراخ ها یا پارگی هایی در دیواره های آن ایجاد شود که به مدفوع، مخاط و عفونت اجازه می‌دهد وارد شکم شوند. نتیجه می تواند موجب پریتونیت شود که یک عفونت جدی است.

چه کسانی در خطر آپاندیسیت هستند؟

آپاندیسیت از هر 1000 نفری که در ایالات متحده زندگی می کنند، 1 نفر را مبتلا می کند. اکثر موارد آپاندیسیت در افراد بین 10 تا 30 سال اتفاق می افتد. داشتن سابقه خانوادگی آپاندیسیت ممکن است خطر ابتلا را افزایش دهد، به خصوص اگر مرد هستید. برای یک کودک، داشتن فیبروز کیستیک خطر ابتلا به آپاندیسیت را نیز افزایش می دهد.

علائم آپاندیسیت چیست؟

موارد زیر علائم شایع آپاندیسیت است. البته ممکن است علائم خود شما متفاوت باشد.

درد در ناحیه شکم شایع ترین علامت است. این درد:

  1. ممکن است از ناحیه اطراف ناف شما شروع شود و به سمت راست پایین شکم حرکت کند. همچنین ممکن است از سمت راست و پایین شکم شروع شود.
  2. اغلب با گذشت زمان بدتر می شود.
  3. ممکن است هنگام حرکت، نفس عمیق، لمس شدن و سرفه یا عطسه احساس بدتری داشته باشید.
  4. در صورت ترکیدن آپاندیس ممکن است در سراسر شکم احساس شود.

سایر علائم رایج عبارتند از:

  1. ناراحتی معده و استفراغ
  2. از دست دادن اشتها
  3. تب و لرز
  4. مشکل در اجابت مزاج (یبوست)
  5. مدفوع شل (اسهال)
  6. مشکل در عبور گاز
  7. شکم متورم

دارو های ضد درد مصرف نکنید. آن ها ممکن است علائمی را که پزشک باید بداند پنهان کنند.

علائم آپاندیسیت ممکن است شبیه سایر بیماری ها باشد. همیشه برای اطمینان به پزشک خود مراجعه کنید.

آپاندیسیت چگونه تشخیص داده می شود؟

پزشک در مورد سابقه پزشکی شما سوال می کند و یک معاینه فیزیکی انجام می دهد. او همچنین ممکن است بخواهد آزمایش های زیر را انجام دهید:

  1. آزمایش خون: برای بررسی علائم عفونت، مانند داشتن تعداد گلبول های سفید خون بالا.
  2. آزمایش ادرار: برای بررسی وجود عفونت ادراری.

همچنین ممکن است لازم باشد برخی آزمایشات تصویربرداری انجام دهید، از جمله:

  1. سونوگرافی شکم: به پزشک اجازه می دهد تا اندام های داخلی را ببیند و چگونگی جریان خون در رگ های خونی مختلف را بررسی کند.
  2. سی تی اسکن: تصاویر دقیقی از هر قسمت از بدن مانند استخوان ها، ماهیچه ها، چربی ها و اندام ها را نشان می دهد.
  3. MRI: گاهی به جای سی تی اسکن برای تشخیص آپاندیسیت، بخصوص در خانم باردار، استفاده می شود.

آپاندیسیت چگونه درمان می شود؟

آپاندیسیت یک اورژانس پزشکی است و این احتمال وجود دارد که آپاندیس ترکیده و باعث عفونت جدی و کشنده شود. به همین دلیل، تقریباً در همه شرایط، پزشک توصیه می کند آپاندیس برداشته شود (آپاندکتومی).

آپاندیس ممکن است در یک روش باز یا با استفاده از لاپاراسکوپی برداشته شود:

  1. روش جراحی باز (سنتی). در این روش پزشک برشی در سمت راست و پایین شکم ایجاد می کند. جراح آپاندیس را پیدا کرده و بیرون می آورد. اگر آپاندیس ترکیده باشد، ممکن است یک لوله کوچک (شانت) برای تخلیه چرک و سایر مایعات در شکم قرار داده شود. شانت ظرف چند روز و زمانی که جراح احساس کند عفونت از بین رفته است، خارج می شود.
  2. روش لاپاراسکوپی. در این نوع جراحی بعد از بیهوشی چند برش کوچک بر روی شکم انجام شده و از یک دوربین (لاپاراسکوپ) برای مشاهده داخل شکم استفاده می کند. ابزار های جراحی و لاپاراسکوپ از طریق همین چند برش کوچک به داخل شکم هدایت می شوند. حتی اگر آپاندیس پاره شده باشد، اغلب می توان لاپاراسکوپی را انجام داد.

بعد از برداشتن آپاندیس روند بهبودی چند روز طول می کشد؟

اگر آپاندیس پاره نشده باشد، بعد از آپاندکتومی بهبودی تنها چند روز طول خواهد کشید. اگر آپاندیس ترکیده باشد، زمان بهبودی طولانی تر خواهد شد و به دارو های آنتی بیوتیکی نیاز خواهید داشت.

آیا نبودن آپاندیس در بدن تاثیری بر زندگی فرد خواهد دشت؟

شما می توانید بدون آپاندیس زندگی عادی داشته باشید و تغییر در رژیم غذایی یا ورزش معمولاً مورد نیاز نیست.

عوارض آپاندیسیت چیست؟

مشکل اصلی آپاندیسیت خطر ترکیدن آپاندیس است. اگر آپاندیس به سرعت برداشته نشود، ممکن است این اتفاق بیافتد. ترکیدن آپاندیس می تواند منجر به عفونت در شکم شود که به آن پریتونیت می گویند. پریتونیت می تواند بسیار جدی بوده و در صورت عدم درمان فوری حتی باعث مرگ شود.

آیا می توان از آپاندیسیت پیشگیری کرد؟

تا این زمان، هیچ راه شناخته شده ای برای جلوگیری از بروز آپاندیسیت وجود ندارد.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه شود؟

اگر هر یک از علائم آپاندیسیت ذکر شده در بالا را دارید، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید. یا به اورژانس مراجعه کنید. آپاندیسیت یک اورژانس پزشکی جدی است و باید در اسرع وقت درمان شود.

دکتر بهزاد رحمانی