سوالات متداول در مورد ندول های تیروئید

ندول تیروئید چیست؟

اصطلاح ندول یا گره های تیروئید به رشد غیرطبیعی سلول های تیروئید اشاره دارد که توده ای را در غده تیروئید تشکیل می دهد و می تواند جامد بوده یا پر از مایع و یا حاوی هر دو باشد. ندول ها ممکن است بصورت منفرد یا دسته ای در غده تیروئید باشند.

علائم ندول تیروئید کدام است؟

بیشتر ندول(گره) های تیروئید علائمی ایجاد نمی کنند و اغلب به طور اتفاقی در طی معاینات معمول فیزیکی تشخیص داده می شوند. گاهی اوقات، خود بیماران با مشاهده یک توده در گردن خود هنگام نگاه کردن به آینه، بستن دکمه های یقه خود یا بستن گردنبند، ندول های تیروئید را پیدا می کنند. با این حال، اگر ندول تیروئید به اندازه کافی بزرگ شود، ممکن است علائم زیر را ایجاد کند:


  • بزرگ شدن غده تیروئید (گواتر)
  • درد در محل ندول که می تواند به گوش یا فک برسد (در تعداد کمی از افراد مبتلا دیده می شود).
  • ایجاد مشکلات تنفسی
  • مشکل در بلع
  • گرفتگی صدا یا مشکل در صحبت کردن (به ندرت)

در صورت تولید هورمون های اضافی توسط ندول ممکن است علائم پرکاری تیروئید مانند موارد زیر خود را نشان دهد:

  • کاهش وزن غیر قابل توضیح
  • افزایش تعریق
  • ضعف عضلانی
  • مشکل در خواب
  • لرزش
  • ضربان قلب سریع یا نامنظم

و در صورتی که هورمون های تیروئید فرد به دلیل ندول تیروئید خیلی کم باشد، ممکن است علائم کم کاری تیروئید نیز بروز کند، مانند:

  • افزایش وزن
  • پوست خشک
  • صورت پف کرده
  • حساسیت به سرما
  • خستگی
  • افسردگی

به ندرت پیش می آید که ندول ها باعث درد یا ناراحتی شوند. اما شایع ترین این علائم وجود توده در گردن و به دنبال آن احساس وجود چیزی در گلو در هنگام بلع است.

آیا وجود ندول ها در غده تیروئید خطرناک است؟ 

بیشتر گره های تیروئید خطر و علائمی ایجاد نمی کنند. تنها درصد کمی از گره های تیروئید سرطانی هستند که قابل درمان می باشند.

از آنجایی که بسیاری از گره های تیروئید علائمی ندارند، ممکن است افراد حتی از وجود آن ها آگاه نباشند. در مواردی دیگر، گره ها می توانند به اندازه ای بزرگ شوند که مشکل ایجاد کنند. اما حتی ندول های تیروئید بزرگتر نیز گاهی بدون جراحی قابل درمان هستند.

اکثریت قریب به اتفاق (بیش از 95٪) گره های تیروئید خوش خیم (غیر سرطانی) هستند. اگر نگرانی در مورد احتمال سرطان وجود داشته باشد پزشک توصیه می کند تا ندول از نظر تغییر اندازه تحت نظر باشد.

انواع گره های تیروئید کدامند؟

انواع مختلفی از گره های تیروئید وجود دارد که شامل موارد زیر است:

ندول های سمی:

این مشکل زمانی اتفاق می افتد که ندول های تیروئید، غده تیروئید را بیش از حد فعال می کند. به عبارت دیگر، غده تیروئید شروع به تولید هورمون های تیروئید اضافی می کند. این ها به ندول های سمی معروف هستند. همچنین ممکن است منجر به پرکاری تیروئید شود که در آن متابولیسم بدن افزایش می یابد. ندول های سمی ممکن است به آرامی بسیار بزرگ شوند و بر ساختارهای اطراف در گردن یا بالای قفسه سینه فشار وارد کنند.

گره های سمی تقریبا همیشه خوش خیم (غیر سرطانی) هستند، اما ممکن است برای رفع پرکاری تیروئید نیاز به درمان داشته باشند.

گواتر چند ندولار:

 هنگامی که بیش از یک گره روی غده تیروئید رشد می کند، به این بیماری گواتر چند ندولار یا تیروئید بزرگ می گویند. علاوه بر این، گواتر چند ندولار می تواند یک گواتر چند ندولار سمی یا غیر سمی باشد.

این مشکل با خطر بالاتر سرطان تیروئید مرتبط است. تا 20 درصد از افراد مبتلا به گواتر چند ندولار نیز به سرطان تیروئید مبتلا می شوند. این افراد از نظر سرطان تیروئید غربالگری می شوند.

کیست تیروئید:

 وقتی ندول های تیروئید حاوی مایع باشند، به آن ها گره های کیستیک می گویند. این کیست ها می توانند به طور کامل با مایع (کیست های ساده) یا با قسمتی جامد و قسمتی مایع پر شده باشند ( کیست های پیچیده). کیست ها معمولاً غیر سرطانی هستند، اما گاهی اوقات حاوی اجزای جامد سرطانی نیز هستند.

ندول های سرد، گرم و داغ:

گره هایی که با اسکن تیروئید شناسایی می شوند به سرد، گرم و داغ طبقه بندی می شوند. اگر ندول از سلول هایی تشکیل شده باشد که هورمون تیروئید را نمی‌سازند، «سرد» است. ندولی که بیش از حد هورمون تولید می کند "داغ" نامیده می شود.

85 درصد گره های تیروئید سرد، 10 درصد گرم و 5 درصد داغ هستند. به یاد داشته باشید که 85 درصد ندول های سرد خوش خیم (غیر سرطانی)، 90 درصد گره های گرم خوش خیم و 95 درصد گره های داغ خوش خیم هستند.

اسکن تیروئید نمی تواند ندول های خوش خیم یا بدخیم را از هم تشخیص دهد. بنابراین ارزیابی ندول تیروئید همیشه باید با شرح حال گیری و معاینه توسط پزشک همراه باشد. به یاد داشته باشید، بیوپسی تنها راه تشخیص خوش‌خیم یا بدخیم بودن ندول است.

چه چیزی ممکن است باعث رشد ندول تیروئید شود؟

عوامل متعددی می توانند باعث ایجاد ندول ها شوند که عبارتند از:

  • ژنتیک
  • کمبود ید
  • بیماری هاشیموتو، یک بیماری خود ایمنی که منجر به کم کاری تیروئید می شود.
  • تیروئیدیت یا التهاب مزمن تیروئید.
  • زنان 
  • افرادی که در معرض تشعشعات ناشی از درمان های پزشکی هستند.

ندول تیروئید چگونه تشخیص داده می شود؟

ندول های تیروئید معمولاً توسط پزشک و در زمان معاینه فیزیکی گردن کشف می شوند. بعد از تشخیص ندول پزشک از یک یا چند آزمایش زیر برای تشخیص و ارزیابی ندول استفاده می کند:

سونوگرافی: 

پزشک ممکن است سونوگرافی تیروئید را برای موارد زیر تجویز کند:

  • شناسایی ندول هایی که به راحتی حس نمی شوند.
  • تعیین تعداد گره ها و اندازه آن ها
  • تشخیص جامد یا کیستیک بودن ندول

با وجود اینکه سونوگرافی ارزشمند است اما نمی تواند خوش خیم یا سرطانی بودن ندول را تعیین کند.

بیوپسی آسپیراسیون با سوزن ظریف از تیروئید (FNA یا FNAB):

 برای نمونه برداری، پزشک از یک سوزن بسیار نازک برای خارج کردن سلول ها از ندول تیروئید استفاده می‌کند. به طور معمول، چندین نمونه از قسمت های مختلف ندول گرفته می‌شود تا سلول های سرطانی بهترین شانس را برای تشخیص داشته باشند. سپس سلول ها توسط پاتولوژیست و در زیر میکروسکوپ بررسی می شوند تا مشخص شود که آیا ندول خوش خیم (غیر سرطانی)، بدخیم (سرطانی) یا مشکوک به بدخیمی است.

آزمایشات خون:

 پزشک ممکن است برای اندازه گیری سطح T3 و T4، هورمون های تیروئید و هورمون محرک تیروئید (TSH) نمونه خون بگیرد.

  • افزایش سطح هورمون های تیروئید (T4 و T3) و سطح پایین TSH (هورمون محرک تیروئید) نشان دهنده پرکاری تیروئید است.
  • سطح پایین غیر طبیعی هورمون های تیروئید (T4 و T3) و سطح بالای TSH (هورمون محرک تیروئید) نشان دهنده کم کاری تیروئید است.
  • آزمایش بررسی وجود آنتی بادی های ضد TPO (پراکسیداز تیروئید) در خون نشان می دهد علت بیماری تیروئید یک اختلال خود ایمنی مانند بیماری هاشیموتو یا بیماری گریوز است.

تشخیص مولکولی: 

ژن های موجود در DNA گره های تیروئید را بررسی می کند. بنابر این، این آزمایش ها می‌توانند اطلاعات مفیدی در مورد وجود یا عدم وجود سرطان ارائه دهند.

اسکن تیروئید: 

ممکن است پزشک برای کمک به ارزیابی گره های تیروئید، اسکن تیروئید را توصیه کند. در طی این آزمایش، ایزوتوپ ید رادیواکتیو به ورید بازوی بیمار تزریق می شود. سپس بیمار بر روی یک میز دراز می کشد و یک دوربین مخصوص، تصویری از تیروئید را بر روی صفحه کامپیوتر تولید می کند.

گره هایی که هورمون تیروئید اضافی تولید می‌کنند (به نام ندول های داغ) در اسکن مشخص می‌شوند زیرا بیشتر از بافت طبیعی تیروئید، ایزوتوپ را جذب می‌کنند. گره های داغ تقریباً همیشه غیر سرطانی هستند.

در برخی موارد، گره هایی که ایزوتوپ کمتری را جذب می کنند (به نام ندول‌های سرد) سرطانی هستند. با این حال، اسکن تیروئید نمی تواند بین ندول های سرد سرطانی و غیر سرطانی تمایز قائل شود.

ندول های تیروئید چگونه درمان می شوند؟

گزینه های درمانی بیمار به اندازه و نوع ندول تیروئیدی بستگی دارد.

مشاهده:

 اگر ندول تیروئید خوش خیم (غیر سرطانی) باشد درمان بصورت فعال نیست، بلکه یک دوره مشاهده ای است. بیماران باید هر 3 ماه یکبار توسط پزشک خود معاینه شوند تا او رشد ندول را بررسی کند. تا زمانی که گره رشد نکند، معمولاً نیازی به نگرانی نیست.

درمان با ید رادیواکتیو:

گره هایی که هورمون تیروئید بیش از حد تولید می کنند ممکن است با ید رادیواکتیو درمان شوند. ید رادیواکتیو می تواند به صورت قرص یا مایع مصرف شود. این درمان به کاهش اندازه ندول تیروئید، بدون آسیب رساندن به سایر بافت ها، کمک می کند.

هورمون درمانی تیروئید: 

اگر آزمایش عملکرد تیروئید نشان داد که غده به اندازه کافی هورمون تیروئید تولید نمی کند، پزشک ممکن است هورمون درمانی تیروئید (لووتیروکسین) را توصیه کند.

جراحی: 

اگر ندول سرطانی باشد یا علیرغم درمان با قرص هورمونی، رشد کند، ممکن است برای برداشتن ندول نیاز به جراحی وجود داشته باشد. تقریباً تمام گره های تیروئیدی که بدخیم (سرطانی) هستند با جراحی درمان می شوند. همچنین اگر ندول غیرسرطانی آنقدر بزرگ باشد که تنفس یا بلعیدن را سخت کند، گاهی اوقات ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد.

در صورتی که جراحی لازم باشد، بیمار ممکن است نگران زخم روی گردن خود باشد. برخی از بیماران کاندید های خوبی برای روش برداشت تیروئید بدون اسکار هستند. در این روش، جراح از طریق برشی که در داخل لب پایین ایجاد می کند به تیروئید می رسد. 

استفاده از امواج رادیوفرکانسی (RFA):

جایگزین جدیدتری که پزشک می تواند برای درمان ندول های خوش خیم در مطب استفاده کند، فرسایش رادیوفرکانسی (RFA) نام دارد. در فرسایش با فرکانس رادیویی، با کمک سونوگرافی از یک پروب برای دسترسی به ندول خوش خیم استفاده می شود و سپس پزشک آن را با جریان الکتریکی و گرما درمان می کند. اکثر افرادی که با RFA درمان می شوند، روز بعد بدون هیچ مشکلی به فعالیت های عادی خود باز می گردند.

آیا می توان از ندول های تیروئید پیشگیری کرد؟

هیچ راهی برای جلوگیری از ایجاد ندول تیروئید وجود ندارد. با این حال، اکثر افراد دارای گره های تیروئید زندگی عادی دارند. البته ممکن است لازم باشد بیشتر به پزشک مراجعه کنند اما معمولاً هیچ عارضه ای وجود ندارد.

علاوه بر این، اگر گره های تیروئید علائم سرطان تیروئید را دارند، ممکن است نیاز به جراحی باشد. در طول جراحی، پزشک بیشتر (اگر نه همه) تیروئید را برمی دارد. پس از جراحی، فرد تا پایان عمر روزانه هورمون های جایگزین تیروئید را مصرف می کند.