سوالات متداول در مورد واریکوسل (Varicocele)

واریکوسل چیست؟

واریکوسل اصطلاحی است که برای توصیف ورید های متسع غیرطبیعی (به نام شبکه پامپینی فرم ورید ها) در کیسه بیضه استفاده می شود.

واریکوسل چگونه تشکیل می شود؟

سیاهرگ ها در سراسر بدن خون را از اندام های مختلف به قلب می برند. به طور معمول، آن ها دریچه هایی دارند که حرکت خون را در جهت مناسب تضمین می کند. با این حال، زمانی که دریچه های ورید بیضه به درستی کار نکنند، نیروی جاذبه می‌تواند باعث جمع‌آوری خون در کیسه بیضه و ایجاد واریکوسل شود. آن ها معمولاً در بیضه سمت چپ رخ می دهند.

واریکوسل چقدر شایع است؟

واریکوسل بسیار شایع است و البته خطرناک نیست. در واقع، 15 درصد از مردان بالغ مبتلا به واریکوسل هستند. برای بسیاری از مردان، واریکوسل در طول زندگی اصلاً مشکلی ایجاد نمی کند. حدود 20 درصد از نوجوانان واریکوسل دارند، بنابراین کسری از آن ها احتمالاً خود به ‌خود برطرف می شوند.

چه مشکلاتی با واریکوسل مرتبط است؟

واریکوسل می تواند باعث سه مشکل اصلی شود: اختلال در باروری، کاهش تولید تستوسترون توسط بیضه یا ناراحتی در کیسه بیضه. در برخی موارد، واریکوسل می تواند باعث آزواسپرمی یا کمبود کامل اسپرم در انزال شود.

از آنجایی که واریکوسل بسیار شایع است و معمولاً در طول زندگی شناسایی نمی شود، احتمالاً حدود 80 درصد از مردان مبتلا به واریکوسل می توانند بدون هیچ مداخله پزشکی فرزنددار شوند. همچنین، همانطور که در بالا ذکر شد، اکثر مردان مبتلا به واریکوسل مشکلات هورمونی یا ناراحتی را تجربه نمی کنند.

یکی از نکات مهم این است که به نظر می رسد واریکوسل های بزرگتر عوارض جانبی بیشتری دارند.

واریکوسل چگونه بر بیضه تأثیر می گذارد؟

تئوری های متعددی وجود دارد، اما اکثر آن ها بر این باورند که یکی از راه ها حمل خون گرم از شکم به سمت بیضه در کیسه بیضه است. عملکرد بیضه در حدود 3 درجه پایین تر از دمای بدن است، بنابراین این خون گرم تر می‌تواند بر توانایی آن در ساخت اسپرم و تستوسترون تأثیر بگذارد. تئوری های دیگر شامل تاثیر عمده بر بیضه و همچنین قرار دادن بیضه در معرض مواد شیمیایی مختلف از غده فوق کلیوی است که در نزدیکی بالای سیاهرگ بیضه قرار دارد.

آیا واریکوسل خطرناک است؟

واریکوسل تهدید کننده زندگی نیست، اما به ندرت می تواند خطرناک باشد. به عنوان مثال، اگر واریکوسل در سمت راست (نه سمت چپ) ایجاد شود باید وضعیت وجود توده یا ناهنجاری دیگری در شکم که باعث این مشکل شده است بررسی شود. همچنین زمانی که بیمار دراز کشیده است، باید پری واریکوسل کاهش یابد زیرا نیروی جاذبه دیگر شبکه پامپینی فرم ورید ها را پر نمی کند اما اگر این اتفاق نیافتد این نگرانی را ایجاد می‌کند که انسداد شکمی مانند توده یا تومور می‌تواند باعث ایجاد توده شود.

در نهایت، به نظر می رسد واریکوسل تقریباً همیشه بر تولید تستوسترون تأثیر دارد. با این حال، در بسیاری از مردان مبتلا به واریکوسل در طول زندگی سطح رضایت بخش تستوسترون حفظ می شود. با این حال، در موارد نادر، واریکوسل می‌تواند منجر به کاهش شدید تستوسترون، همراه با عوارض مرتبط با آن از جمله سندرم متابولیک، دیابت و پوکی استخوان شود.

اندازه واریسکول چطور درجه بندی می شود؟

سیستم های درجه بندی واریکوسل به تعیین اندازه واریکوسل و سپس به جهت گیری درمان کمک می کند. در ادامه رایج ترین مقیاس مورد استفاده برای اندازه واریسکول آورده شده است:

درجه 0 در سونوگرافی دیده می شود، اما از نظر فیزیکی قابل تشخیص نیست (که به آن واریکوسل تحت بالینی نیز گفته می شود).

درجه I هنگامی که بیمار در حال انجام مانور والسالوا (تنفس عمیق و نگهداشتن نفس) است قابل لمس می باشد. 

درجه II حتی بدون والسالوا قابل لمس است.

واریکوسل درجه III که باعث تغییر شکل قابل مشاهده کیسه بیضه می شود.

آیا واریکوسل می تواند در مراحل بعدی زندگی مشکلاتی ایجاد کند؟

داده ها نشان می‌دهند که هم پارامترهای باروری و هم سطح تستوسترون می‌توانند به تدریج در طول زمان تحت تأثیر قرار گیرند. به عنوان مثال، واریکوسل در مردانی که قبلاً صاحب فرزند شده اند، اما در حال حاضر برای باردار شدن مشکل دارند، شایع تر است.

واریکوسل چگونه تشخیص داده می شود؟

واریکوسل های بزرگ اغلب با چشم غیرمسلح دیده می‌شوند یا بیمار می‌تواند چیزی شبیه به یک کیسه کرم را در کیسه بیضه خود احساس کند. اما معمولاً واریکوسل تنها پس از معاینه توسط پزشک تشخیص داده می شود.

بنابراین، بهترین راه برای تشخیص واریکوسل معاینه فیزیکی دقیق توسط متخصص اورولوژیست است. حتی اورولوژیست های عمومی باتجربه اغلب در مورد تشخیص مطمئن نیستند، بنابراین اگر شکی وجود دارد، باید سونوگرافی اسکروتوم انجام شود و یا به پزشک متخصص در واریکوسل و سایر آسیب شناسی های کیسه بیضه مراجعه شود.

واریکوسل چه نوع دردی را می تواند ایجاد کند؟

برای اکثر بیماران، واریکوسل هیچ ناراحتی قابل توجهی ایجاد نمی کند. با این حال، درد خفیف یا شدید کیسه بیضه می تواند ناشی از واریکوسل باشد. بیماران معمولاً احساس درد در کیسه بیضه را گزارش می کنند که معمولاً با ایستادن یا فعالیت طولانی مدت همراه است. این ناراحتی معمولاً با دراز کشیدن به پشت و بالا بردن پا ها تسکین می یابد.

اگر وریدها دچار ترومبوفلبیت (لخته شدن خون و التهاب) شوند، واریکوسل ممکن است درد شدید تری ایجاد کند. 

واریکوسل چه تاثیری بر روی باروری دارد؟

واریکوسل در معاینه فیزیکی تقریباً یک سوم مردانی که مشکل باروری دارند، مشاهده می‌شود. واریکوسل بر اساس اندازه و حضور آن در یک یا هر دو طرف کیسه بیضه طبقه بندی می شوند. 

گفتنی است واریکوسل در هر اندازه ممکن است بر باروری تأثیر بگذارد. علاوه بر این، شواهد جدید نشان می‌دهد که عملکرد اسپرم ممکن است به روش هایی تحت تأثیر واریکوسل باشد که توسط تجزیه و تحلیل مایع منی تشخیص داده نمی‌شود.

واریکوسل در یک طرف کیسه بیضه، از نظر عملکرد و دما بر هر دو بیضه تأثیر می گذارد. همانطور که قبلا ذکر شد، واریکوسل هایی که توسط پزشک قابل احساس نیست اما با سونوگرافی یا سایر مطالعات تصویربرداری تشخیص داده می شوند، از نظر بالینی قابل توجه در نظر گرفته نمی شوند.

چه زمانی باید واریکوسل را ترمیم کرد؟

داشتن یک رویکرد فردی برای مدیریت واریکوسل بسیار مهم است. تصمیم برای درمان واریکوسل بر اساس اندازه واریکوسل، اهداف باروری بیمار، علائم سطوح پایین تستوسترون یا ناراحتی کیسه بیضه، آزمایش های خونی مانند سطح تستوسترون و یا یافته های آنالیز مایع منی گرفته می‌شود.

همچنین سن و باروری شریک بیمار فاکتور های بسیار مهمی است که باید هنگام تصمیم گیری در مورد درمان یا عدم درمان واریکوسل در نظر گرفت.

شواهد قوی وجود دارد که نشان می دهد ترمیم واریکوسل عملکرد بیضه را بهبود می بخشد و ممکن است از آسیب بیشتر بیضه در طول زمان جلوگیری کند. بنابراین، عملکرد بیضه باید مستقیماً با آنالیز مایع منی، اندازه گیری حجم بیضه و یا آزمایش خون ارزیابی شود. اگر شواهدی از آسیب به بیضه وجود داشته باشد، ترمیم واریکوسل ممکن است برای بهبود عملکرد بیضه و یا جلوگیری از زوال بیشتر لازم باشد.

واریکوسل چگونه ترمیم می شود؟

برای درمان واریسکول سه رویکرد وجود دارد:

آمبولیزاسیون واریکوسل. در این روش کویل های کوچکی از طریق وریدی در ناحیه کشاله ران وارد می شوند و برای مسدود کردن سیاهرگ های شکم تغذیه کننده واریکوسل استفاده می شوند. به نظر می رسد که میزان موفقیت درازمدت در مقایسه با روش جراحی باز کمی کمتر است. در این روش هیچ برشی وجود ندارد، بنابراین برای کودکان این روش در نظر گرفته می شود. 

بستن لاپاراسکوپی واریکوسل، دوربین و ابزارهای کوچکی به شکم و جایی که ورید های تغذیه کننده واریکوسل بریده می‌شوند، وارد می شوند. این روش نرخ موفقیت بلند مدت پایین تری دارد. علاوه بر این، اگرچه عوارض آن نادر هستند، اما در زمان رخداد می توانند بسیار جدی تر از سایر روش ها باشند. در نهایت میزان هیدروسل (جمع شدن مایع در اطراف بیضه) پس از جراحی با این روش بیشتر است.

در نهایت، چندین روش جراحی باز وجود دارد. برای اکثر بیماران، بستن واریکوسل زیرینگوینال با میکروجراحی انجام می شود. این رویکرد بالاترین میزان موفقیت و کمترین میزان عوارض را به همراه دارد، کمترین هزینه را دارد و اساساً خطر آسیب های خطرناک داخل شکمی را از بین می‌برد.

بستن واریکوسل زیرینگوینال با میکروجراحی چگونه انجام می شود؟

برای این روش، بیمار تحت بیهوشی عمومی قرار می گیرد. یک برش در ناحیه تحتانی کشاله ران ایجاد می شود و طناب اسپرماتیک جدا می شود. همه ورید های تغذیه کننده واریکوسل شناسایی و تقسیم می شوند، در حالی که ساختارهای مهم برای عملکرد بیضه حفظ می شوند. 

در این روش برای دقت کار از میکروسکوپ برای بزرگنمایی و تشخیص رگ های ریز استفاده می شود.

چرا عمل جراحی میکروسکوپی زیرینگوینال انجام می شود؟

این روش این امکان را می دهد که از بریدن فیبر های عضلانی جلوگیری می کند پس منجر به درد کمتر و کاهش خطر فتق بعد از جراحی می شود.

بیمار بعد از این جراحی چند روز را در بیمارستان می گذراند؟

واریکوسلکتومی با میکروسرژیک یک روش سرپایی است، بنابراین بیماران معمولاً در همان روز به خانه می روند.

عوارض ترمیم واریکوسل چیست؟

عوارض بالقوه ترمیم واریکوسل شامل واریکوسل عودکننده، کبودی، عفونت و حساسیت بیضه است. همچنین در تعداد بسیار کمی از مردان، هیدروسل (جمع شدن آب در اطراف بیضه) رخ می دهد. برای بیمارانی که تحت ترمیم غیر جراحی قرار می‌گیرند، خطر واکنش به ماده حاجب مورد استفاده در این روش وجود دارد. در نهایت، خطر از دست دادن بیضه که در موارد بسیار کمی اتفاق می افتد.

چگونه ترمیم واریکوسل بر باروری تأثیر مثبت دارد؟

ترمیم واریکوسل می تواند به طور قابل توجهی پارامترهای مایع منی را بهبود بخشد و امکان بارداری طبیعی را فراهم کرده یا نیاز به کمک باروری را کاهش دهد.

آیا بستن واریکوسل بر تولید تستوسترون تأثیر می گذارد؟

برای اکثر بیماران، سطح تستوسترون پس از ترمیم افزایش می یابد. با این حال هر بیمار باید در مورد مزایا و معایب جراحی برای شرایط خاص خود صحبت کند.