این امکان وجود دارد که در دوران شیردهی سرطان پستان ایجاد شود اما این اتفاق نادر است. زنان شیرده سه درصد از موارد سرطان پستان را به خود اختصاص میدهند. برخی تحقیقات نشان میدهند خطر سرطان پستان در سالهای اول پس از بارداری و زایمان، موقتا بیشتر میشود. این افزایش خطر ممکن است حاصل تغییرات هورمونی در دوران بارداری باشد.

با این حال به طور کلی  شیردهی خطر سرطان پستان را به خصوص در سن پیش از یائسگی کاهش میدهد. ماههای بارداری و شیردهی شمار سیکلهای قاعدگی را کاهش میدهد. این باعث میشود بدن فرد کمتر در معرض هورمونهایی که خطر برخی سرطانها را افزایش میدهند، قرار بگیرد. علیرغم این کاهش خطر ، در صورتی که هر گونه نگرانی در مورد سلامت پستان خود دارید باید با پزشک صحبت کنید.

 

 

چند عامل باعث میشود تشخیص سرطان پستان در زنانی که به نوزاد خود شیر میدهند، سخت تر باشد.  این عوامل به صورت زیر است:

شیردهی باعث بروز مشکلاتی میشود که بسیار شبیه به علائم سرطان سینه است

پزشک با وجود شناسایی توده ای در پستان زن شیرده، به علت احتمال عوامل خوش خیم دیگر ممکن است بررسی بیشتر انجام ندهد

ماموگرافی و سونوگرافی پستان در دوران شیردهی بیشتر ممکن است نتیجه مثبت کاذب یا نامشخص نشان دهند

 

در دوران شیردهی چه عواملی منجر به ایجاد توده در سینه میشود؟ 

به جز سرطان پستان، عوامل دیگری نیز میتوانند در دوران شیردهی توده هایی در سینه ایجاد نمایند.

  • احتقان پستان 

در هفته های اول شیردهی معمولا سینه ها مملو از شیر میشوند و به همین علت احساس ناراحتی و سفتی ایجاد میکنند. به این وضعیت احتقان پستان (Engorgement) گفته میشود. احتقان در مراحل اولیه شیردهی امری شایع است اما در صورت عدم تخلیه کامل پستان در هر زمانی ممکن است اتفاق بیفتد.

علائم احتقان پستان با تخلیه سینه باید برطرف شود. این وضعیت ممکن است به مرور زمان که بدن فرد نیاز به شیر را تنظیم میکند، بهبود یابد.

  • انسداد مجاری 

سلولهای اختصاصی در سینه شیر تولید میکنند و سپس شیر در مجاری کوچکی به نوک سینه راه پیدا میکند. در صورتی که تخلیه شیر مرتب نباشد یا شیر غلیظ باشد، ممکن است لخته شده و گرفتگی یا انسداد مجاری شیر اتفاق بیفتد. این وضعیت منجر به گیر کردن شیر در بافتهای سینه میشود که توده هایی تشکیل میدهد. در بیشتر موارد شیردهی زیاد و منظم، ماساژ سینه و گرم کردن این ناحیه باعث حل شدن لخته و باز شدن مجرا میشود.

  • ماستیت 

ماستیت به التهاب یا عفونت پستان گفته میشود. این وضعیت پس از احتقان پستان یا گرفتگی مجرای شیر محتمل است. در صورتی که شیر در سینه محبوس شود، پروتئینهای شیر تجمع یافته و در نهایت به بافتهای اطراف نشت میکنند. ماستیت علاوه بر ایجاد توده، علائم زیر را نیز ممکن است ایجاد نماید:

  • قرمزی روی سینه
  • تب
  • کهیر
  • احساس ناخوشی

افرادی که سینه شان ملتهب یا عفونی شده باید به شیردهی ادامه بدهند. شیردهی به تخلیه شیر محبوس در بافتهای پستان کمک میکند. این کار بهترین راه رفع علائم است.

  • آبسه 

آبسه اگر چه نادر است اما یک عارضه خطرناک ناشی از عدم درمان ماستیت می باشد. آبسه یکی از راههای رهایی بدن از شر عفونت است تا از گسترش عفونت در سرتاسر بدن جلوگیری نماید. مرکز آبسه حاوی کیسه ای پر از چرک و باکتری است. پس از این که آبسه تشکیل شد، بافتهای عفونی در مرکز آبسه محبوس میشوند و نمیتوانند فرار کنند.

آبسه نیاز به درمان فوری پزشکی دارد. درمان این وضعیت شامل تخلیه چرک و مصرف آنتی بیوتیک است. افرادی که تصور میکنند ممکن است آبسه داشته باشند باید هر چه سریعتر به پزشک مراجعه کنند.

  • کیست 

گاهی ممکن است کیستهای کوچک که گالاکتوسل نامیده میشوند، در پستان ایجاد شود. این کیستها حاوی شیر هستند و بسته به میزان شیر موجود در سینه ممکن است ایجاد شده و برطرف شوند. این توده های کوچک معمولا دردی ندارند و به محض پایان شیردهی، از بین میروند. 

 

چه زمانی برای توده داخل سینه به پزشک مراجعه کنیم؟ 

در بیشتر موارد توده های داخل سینه که در دوران شیردهی تشکیل میشوند سرطانی نیستند و جای نگرانی ندارند. با این وجود در مواردی که توده ای در سینه تان وجود دارد و یکی از موارد زیر در مورد آن صدق میکند، باید به پزشک مراجعه کنید:

  • توده از بین نرفته است
  • رشد توده ادامه پیدا کرده است
  • فشار دادن آن باعث نمیشود در داخل سینه حرکت کند
  • باعث شده پوست فرو رفتگی پیدا کرده یا شبیه پوست پرتقال گودی هایی در آن ایجاد شده است

در هر صورت یادتان باشد هر گونه نگرانی راجعه به سلامت پستان خود دارید، حتما به پزشک مراجعه کنید.

 

آیا در صورت ابتلا به سرطان پستان میتوان به شیردهی ادامه داد؟ 

در بیشتر موارد پزشک توصیه میکند پس از تشخیص سرطان پستان، شیردهی متوقف شود. بسیاری از درمانهای سرطان پستان بر شیر سینه تاثیر گذاشته یا تاثیر منفی بر کودک میگذارند. پزشک مشخص میکند چه درمانی برای زنان شیرده مبتلا به سرطان پستان بهتر است. روش درمانی در هر فرد ممکن است متفاوت باشد. درمانهای سرطان پستان عبارتند از:

عمل جراحی – عمل جراحی برای برداشتن توده سرطانی لازم است. در برخی موارد عمل جراحی ماستکتومی است که در آن تمامی پستان برداشته میشود. ماستکتومی ممکن است در یک سینه و یا هر دو سینه انجام شود. گستردگی جراحی تعیین میکند آیا فرد میتواند به شیردهی ادامه دهد یا نه.

شیمی درمانی – شیمی درمانی به معنی مصرف داروهای قوی برای تخریب سلولهای سرطانی موجود در بدن است. زنانی که شیمی درمانی دارند باید شیردهی را متوقف کنند.

پرتو درمانی – برخی از زنان ممکن است علیرغم پرتو درمانی برای درمان سرطان، بتوانند به شیردهی ادامه بدهند. این بستگی به نوع درمان دارد. پزشک میتواند خطرات این کار را به بیمار توضیح بدهد تا تصمیم گیری آگاهانه انجام شود.

شیردهی در دوران درمان سرطان ممکن است است اما حتما باید پزشک با این کار موافق باشد.